اکو قلب جنین
یکی از تست‌هایی که برای جنین ممکنه از مادران باردار گرفته بشه، اکوکاردیوگرافی جنین هست. طبق آمار، از هر 100 نفر نوزادی که به دنیا میاد، 1 نفرشون نقص قلبی داره. بعضی از این نقصا خیلی خفیفه و مشکلی ایجاد نمی‌کنه. با این حال برخی از نوزادان دچار عارضه‌های جدی هستن و حتی ممکنه زنده نمونن. شاید باورتون نشه؛ اما گاهی اوقات پیش میاد که درمان قلب جنین به علت مشکلاتی که داره و ممکنه خطر مرگش قبل از تولد وجود داشته باشه، در شکم مادر انجام بشه. بیماری قلبی در جنین اگر سریع‌تر تشخیص داده بشه ممکنه درمانش راحت‌تر و حتی با دارو انجام بگیره. به همین علته که اکوکاردیوگرافی تجویز میشه.
چه افرادی باید اکوکاردیوگرافی انجام بدن؟
بهتره بدونین که اکوکاردیوگرافی جنین برای همه تجویز نمی‌شه و فقط افراد خاصی باید اونو انجام بدن. در اصل از همون ماه‌های اول بارداری، با دستگاهی صدای قلب جنین رو گوش می‌دن. اگر این صدا استاندارد باشه، نیازی به اکوکاردیوگرافی نیست. افرادی که باید در زمان بارداری برای تست اکوکاردیوگرافی مراجعه کنن افراد زیر هستن:
- مادرهایی که سقط مکرر داشتن
- سابقه نازایی و درمان‌های ناباروری
- سابقه مصرف داروهایی خاص مانند لیتیوم
- مصرف مواد مخدر و الکل
- وجود یافته‌های غیرطبیعی در سونوگرافی جنین
- مشکلاتی در ضربان قلب و صدای قلب جنین
- کسانی که سابقه بیماری‌های قلبی دارن
- تشخیص بیماری‌های کروموزومی در جنین
اکوکاردیوگرافی جنین چگونه انجام میشه؟
در اصل اکوکاردیوگرافی برای بیماری قلبی در جنین انجام میشه که سریع‌تر تشخیص داده بشه و مثل سونوگرافیه. امواج صوتی که توسط قلب جنین ساطع میشه، با یه دستگاه تجزیه و تحلیل میشه. نتیجه این تحلیل به پزشک می‌گه که قلب مشکل داره یا خیر. از طرفی جریان خون توی قلب چطوریه و در صورتی که مشکلی وجود داره در کدوم بخش قلبه. اکوکاردیوگرافی برای جنین توسط پزشک متخصص یا فوق تخصص قلب کودک انجام میشه و بررسی و درمان هم توسط این پزشک انجام می‌گیره.
در چه زمانی باید اکوکاردیوگرافی قلب انجام بشه؟
اکوکاردیوگرافی جنین معمولاً بین هفته‌های 18 تا 22 بارداری انجام میشه. بهتره این تست همون هفته 18 انجام بشه؛ زیرا در صورتی که نیاز به سقط جنین قانونی باشه تا هفته 19 معمولاً باید انجام بشه و بعدش ممکنه محدودیتایی داشته باشه. اگه تشخیص داده بشه که قلب جنین مشکل داره و راهی برای درمان نیست، پزشک دستور ختم بارداری می‌ده. با این وجود اگر درصد کمی هم احتمال درمان و زنده موندن جنین باشه، درمان برای بیماری قلبی در جنین آغاز میشه.
چرا باید اکوکاردیوگرافی برای جنین انجام بشه؟
همونطوری که گفتیم، همه زنان باردار نیازی به اکوکاردیوگرافی برای جنین ندارن. با این حال اگر جزو افراد در خطر باشن، باید این تست رو انجام بدن. اگر اختلالی در قلب وجود داشته باشه، حتی گاهی اوقات میشه با مصرف دارو قبل از به دنیا اومدن جنین، درمان رو شروع کرد. بعضی موقع رشد نامناسب قلب به علت کمبود بعضی مواد مغذی و ویتامین‌هاست. با تأمین این داروها، میشه رشد قلب رو سریع‌تر کرد و مشکل رفع شد.
وقتی که در اکوکاردیوگرافی جنین ضربان قلب دارای اختلال باشه، داروهایی تجویز میشه تا ضربان قلب جنین حالت طبیعی داشته باشه یا به این وضعیت نزدیک‌تر بشه. بدین صورت زمینه برای درمان پس از تولد نوزاد فراهم میشه و می‌تونیم جنین رو تا زمان تولد زنده نگه داریم و پس از تولد درمان بهتر صورت بگیره. از طرفی آمادگی برای درمان‌های بعدی بیشتر میشه. بدین صورت مرگ و میر در جنین و نوزادان رو به مراتب میشه کاهش داد. اگر احتمال بیماری قلبی در جنین وجود داشته باشه، باید سریع‌تر اکوکاردیوگرافی رو انجام داد.
انواع اکوکاردیوگرافی که برای جنین انجام میشه
با توجه به این که مشکل قلب جنین چیه و پزشک احتمال مشکل رو توی چه بخشی داده، اکوکاردیوگرافی هم متفاوته. در اصل 4 نوع اکوکاردیوگرافی جنین وجود داره که هر کدوم برای مشکل خاصی استفاده میشه:
- اکوکاردیوگرافی دو بعدی برای اندازه گیری بخش‌های قلب و ترسیم ساختار
- اکوکاردیوگرافی داپلر برای اندازه گیری مشکلات گردش خون و فشار عروق
- اکو سه بعدی برای تشخیص مشکلات دریچه‌های قلب با وضوح بیشتر
- اکو چهار بعدی قلب پیشرفته‌ترین اکوکاردیوگرافی جنین با دستگاه‌های بسیار پیشرفته
با توجه به صدای قلب و سونوهای اولیه‌ای که انجام شده، پزشک تجویز می‌کنه که کدوم نوع اکو برای جنین انجام بشه. حتی بعضی موقع در طی مصرف دارو ممکنه چندین بار اکو انجام بشه تا تأثیر دارو و درمان روی قلب بیشتر مورد بررسی قرار بگیره. هزینه اکوهای مختلف با همدیگه متفاوته و هر چه نوع اکوکاردیوگرافی پیشرفته‌تر باشه، معمولاً هزینه‌ها هم بالاتر می‌ره.
