مدفوع نوزاد معمولا غلظت، رنگ و بوی متفاوتی دارد که به تغذیه نوزاد (شیر مادر، شیرهای کمکی یا غذاهای ساده) بستگی دارد. به طور معمول، مدفوع نوزاد رقیق‌تر از مدفوع فرد بزرگسال است. اینکه مدفوع نوزاد هر از گاهی رقیق شود چیز عجیب و عامل نگران کننده‌ای نیست اما درصورتی که مدفوع او ناگهان بسیار رقیق شده یا به دفعات باشد، میتوان گفت دچار اسهال شده. اسهال نوزاد در صورتی که درمان نشود میتواند نگران کننده و خطرناک باشد.
چه عواملی باعث اسهال نوزاد می‌شود؟
مجموعه عوامل زیادی در بروز اسهال در نوزاد دخالت دارد که از تغییر در رژیم غذایی گرفته تا عفونت روده، طیف متنوعی را در برمی‌گیرد.
- عفونت ویروسی، باکتریایی یا انگلی : ویروس و باکتری عامل اسهال به راحتی و از طریق تماس نوزاد با غذا و آب آلوده و همچنین لمس سطوح آلوده به این عوامل و سپس فرو بردن دست آلوده در دهان به سیستم روده نوزاد راه یافته و به بروز اسهال منجر می‌شود.
- آلرژی غذایی یا حساسیت به داروهای خاص
- نوشیدن آبمیوه به میزان بسیار زیاد
از این رو توصیه می‌شود دستانتان را به ویژه قبل و بعد غذا دادن به نوزاد مرتب بشویید تا احتمال بروز اسهال در او کاهش یابد. همچنین پس از تعویض پوشک دستانتان را با دقت شستشو دهید تا بدین ترتیب عفونت عامل اسهال گسترش پیدا نکند.
تاثیر اسهال بر سلامت نوزاد
اسهال تعادل طبیعی آب و نمک بدن نوزاد را تغییر می‌دهد. وقتی بدن نوزاد همراه با اسهال آب و نمک زیادی را از دست می‌دهد، دچار کم‌آبی می‌شود. نکته مهم این است که نوزادان به سرعت دچار کم‌آبی می‌شوند. معمولا دو تا سه روز پس از شروع اسهال، کم‌آبی بدن نوزاد نیز آغاز می‌شود. شکل‌گیری چنین وضعیتی میتواند بسیار خطرناک باشد به خصوص اگر نوزاد تازه به دنیا آمده باشد.
درصورتیکه این علایم کم آبی را در نوزادتان مشاهده کردید با متخصص اطفال مشورت کنید:
- ادرار کمتر از میزان همیشگی ( در این موارد پوشک نوازد کمتر از زمان‌های دیگر خیس می‌شود)
- بی‌حوصلگی و بی‌قراری
- خشک شدن دهان
- عدم جاری شدن اشک به هنگام گریه کردن
- حالت خواب آلودگی و بی‌حالی
- نرم و انعطاف پذیر نبودن پوست
همچنین درصورتی که نوزادتان قبل از 6 ماهگی دچار اسهال شده و علایم زیر را دارد به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید:
- تب 102 درجه فارنهایت و بیشتر
- درد شکم
- چرک و خون در مدفوع
- مدفوع سیاه، سفید یا قرمز
- استفراغ
درمان اسهال نوزاد
معمولا پزشکان استفاده از داروهای ضد اسهال را برای نوزادان توصیه نمی‌کنند با این حال در برخی موارد تجویز آنتی بیوتیک برای درمان عفونت باکتریایی یا داروی ضد انگلی به منظور از بین رفتن عفونت انگلی تنها راه مؤثر است. برای درمان نوزادانی که دچار اسهال شدید می‌شوند از تزریق سرم درون رگی استفاده می‌شود. این کار در بیمارستان و تحت نظر پزشکان صورت می‌گیرد. همچنین ممکن است توصیه شود که محلول خوراکی ضد کم‌آبی یا همان ORS به نوزاد خورانده شود. این پودر که با آب مخلوط می‌شود حاوی نمک لازم برای بدن نوزاد است تا کم‌آبی خطرناکش درمان شود.
درمان خانگی اسهال نوزاد
موز کمک می‌کند تا سطوح پتاسیم را بازیابی کند و به بدن کمک می کند که مواد مغذی و انرژی ضروری را جذب کند که در طول اسهال از بین رفته است. شما می توانید یک بار در روز، ترجیحا در صبح، به نوزادتان موز بدهید. این یکی از بهترین راه های درمان خانگی برای جلوگیری از اسهال در نوزادان است.
انار آنتی اکسیدان ها غنی است و ترکیبات فیبر نیز دارد. انار به عنوان یک قدرت قدرت طبیعت محسوب می شود. خواص دارویی آن از زمان های قدیم استفاده می شود.
آب انار هم میتواند بدن نوزاد را هیدراته و فعال کند. اگر احساس می کنید هضم آب انار برای کودک شما سخت خواهد شد، آن را با مقدار کمی آب رقیق کنید و کم کم به او بدهید.
تأثیر اعجاب‌آور شیر مادر
اگر نوزاد شما دچار اسهال شد و به پزشک متخصص مراجعه کردید به احتمال فراوان به شما توصیه می‌شود که تغییراتی در برنامه غذایی نوزاد ایجاد کرده و از غذاهایی نظیر موز و ترکیب برنج و غلات به او بدهید تا اسهال متوقف شود. همچنین مادرانی که از شیر خود به نوزاد می‌دهند بهتر است تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد کرده و کمتر از غذاهایی استفاده کننده که احتمال تشدید اسهال در نوزاد را به همراه دارند.
توصیه می‌شود به نوزادی که دچار اسهال شده از این غذاها داده نشود:
- غذاهای چرب
- مواد غذایی مملو از فیبر
- محصولات لبنی نظیر شیر و پنیر
- شیرینی‌جات نظیر کیک، کلوچه و سودا
