علامه طباطبایى رحمه الله با استفاده از دو آیه شریفه «وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادِى عَنِّى فَإِنِّى قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ»؛(۱) و آیه «ادْعُونِى أَسْتَجِبْ لَکُمْ»؛(۲) استفاده مى فرمایند که در استجابت دعا دو چیز معتبر است:
یکم) دعوت، خواستن و طلب باشد، آن هم به راستى و صداقت؛ نه که این لقلقه زبان باشد که لفظ «ادعو» آن را مى رساند.
دوم) فقط از خداوند بخواهد که لفظ «عنّى» همین را مى فهماند. بنابراین اگر به یک سبب از هزاران اسباب خارجى اعتماد کند، از خدا نخواسته و در این جا «عنّى» محقق نشده است»(۳) و خداوند قول نداده که اگر از دیگران چیزى خواستید، آن را مستجاب کند.
حال در هر دعایى این دو شرط مهم تحقق داشته باشد، اجابت حتمى است و اگر هر یک از این دو شرط نباشند حقیقت دعا به طور کامل تحقق نیافته است، لاجرم خداوند استجابت آن را تضمین نفرموده است؛ بلکه اگر کسى از غیر خدا چیزى بخواهد، خداوند او را به غیر خود واگذار مى فرماید.