اسیدی

۱. مواد با آرایش الکترونی ناقص (هشت‌تایی ناقص):

اتم‌هایی که کمتر از ۸ الکترون دارند و اوربیتال خالی برای پذیرش الکترون دارند، مثل:

BF₃ با تنها ۶ الکترون ظرفیت

SO₃ که با گوگرد ترکیب شده و به S₂O₃²⁻ تبدیل می‌شود.

۲. کاتیون‌های ساده:

یون‌هایی مانند Cu²⁺ و Fe³⁺ که اوربیتال خالی برای دریافت جفت الکترون دارند، مانند:

[Cu(NH₃)₄]²⁺

[Fe(CN)₆]³⁻

۳. ترکیبات فلزی خاص (مثل کربونیل‌ها):

فلزاتی مانند نیکل که با کربن مونوکسید ترکیب می‌شوند و اسید لوویس محسوب می‌شوند، مانند:

[Ni(CO)₄]

۴. ترکیبات با توان گسترش لایه ظرفیت:

عناصری که می‌توانند بیش از ۸ الکترون در لایه ظرفیت خود داشته باشند (مانند عناصر واسطه یا نافلزاتی با دسترسی به زیرلایه‌های خالی):

SnCl₂ → [SnCl₄]²⁻

SiF₄ → [SiCl₆]²⁻

PF₅ → PF₆⁻

۵. مولکول‌های دارای پیوند دوگانه (مانند CO₂):

در برخی مولکول‌ها مانند CO₂، پیوند دوگانه به پیوند یگانه تبدیل شده و اوربیتال خالی برای تشکیل پیوند داتیو با ترکیبی مانند CaO فراهم می‌شود.

واکنش‌های هسته‌دوستی و الکترون‌دوستی در نظریه لوویس:

اگر باز قوی‌تری وارد سامانه شود و جایگزین باز ضعیف‌تری شود (مثل H₂O به جای Cl⁻ در واکنش با HCl)، آن را هسته‌دوست می‌نامند و واکنش را هسته‌دوستی.

اگر اسید قوی‌تری جای اسید ضعیف‌تر را بگیرد (مثل AlCl₃ در واکنش با COCl₂)، به آن الکترون‌دوست می‌گویند و واکنش الکترون‌دوستی است.

اگر بخوای، می‌تونم همین خلاصه رو به صورت جدول هم دربیارم تا برای مرور آسون‌تر باشه. علاقه داری؟

ChatGPT c