ژیمناستیک ورزشی است که در دسته بندی رشتههای آمادگی جسمانی قرار دارد و در آن حرکات نیازمندِ قدرت، انعطاف بدنی، چابکی، تعادل و هماهنگی اعضای بدن است. ژیمناستیک از تمرینات ورزشی که در یونان باستان انجام میشد، تکامل پیدا کرده و در سطح بینالمللی زیر نظر فدراسیون بینالمللی ژیمناستیک اداره میشود.
معروفترین بخش این رشته ورزشی ژیمناستیک هنری است که در مسابقات آن ورزشکاران زن در رشتههای حرکات زمینی، پرش از پرش از خرک، پارالل ناهمسطح و چوب موازنه و ژیمناستهای مرد در رشتههای حرکات زمینی، بارفیکس، پرش خرک، دار حلقه، پارالل، و خرک حلقه به رقابت با یکدیگر میپردازند. ژیمناستیک موزون، ایروبیک، آکروباتیک و ترامپولین بخشهای دیگر این رشته ورزشی را تشکیل میدهند. ژیمناستیک یک ورزش المپیکی است و از اولین دوره المپیک تاکنون در برنامه این مسابقات قرار داشتهاست. هماکنون ژیمناستیک المپیکی از ۱۸ رویداد ورزشی جداگانه تشکیل میشود که ۱۴ رقابت در ژیمناستیک هنری، ۲ رقابت در ژیمناستیک موزون و ۲ رقابت در ترامپولین است.
ژیمناستیک در سطح تفریحی و به خصوص به عنوان تمرینات انعطاف بدنی بسیار محبوب است. در سطح قهرمانی این رشته به تمرینات بیوقفه و آمادگی جسمانی بسیار بالا در اتمام ابعاد از جمله بنیه و استقامت قوی نیاز دارد. ژیمناستیک هرچند یک رشته ورزشی بدون برخورد است اما ورزش پرآسیبی است. فرودهای سنگین، افتها یا برخورد به ابزار تمرینی ممکن است باعث آسیبدیدگی شود. صدمات جسمی در بین ورزشکاران ماهر بیشتر دیده میشود چون آنها معمولاً برای مدت طولانیتری تمرین کرده و حرکات خطرناکتری را اجرا میکنند.
اصولا، سه نوع ژیمناستیک در بازیهای المپیک ارائه میشود:
ژیمناستیک هنری
ژیمناستیک ریتمیک
ترامپولین
ژیمناستیک هنری
وقتی کلمه ژیمناستیک به گوش شنونده میرسد، نخستین تصویری که در ذهن میآید، یکی از ابزار ژیمناستیک هنری است. پرش از خرک، پارالل ناهم سطح، چوب موازنه و ورزشهای زمینی مخصوص زنان هستند. از طرف دیگر، خرک حلقه، دارحلقه، میله پارالل و بارفیکس به مردان اختصاص یافته است. ورزشهای زمینی و پرش از خرک رشتههای مشترک بین زنان و مردان هستند.
پرش از خرک
خم شدن، دویدن، کشش بدن به عنوان موقعیتها مختلف بدن در این رشته معرفی شدهاست. امتیاز به نحوه اجرا و میزان پیچیدگی و سختی حرکت داده میشود. زن ژیمناستیککار براساس میزان پرواز او از تخته پرش و نحوه فرود او و عدم برداشتن قدم اضافه بعد از فرود بر روی زمین امتیاز میگیرد.
حرکات زمینی
این حرکات یک حفای تصویری میباشد. که شامل ترکیبی از حرکات رقص و آهنگ میباشد. از ویژگیهای حرکات زمینی میتوان استفاده بهینه و مختلف از حداکثر فضای زمین و سطح پیچیدگی حرکات انجام شده بر روی زمین نام برد. شخصیت یک فرد ژیمناست در این حرکات نمایش داده میشود. که کنترل کلی بدن را به نمایش میگذارد.
برخی از زنان ژیمناست بزرگ مطرح که جهان را با حرکات ویژه و منظم خود تحت تأثیر قرار دادند را متذکر شود. در سن ۱۳ سالگی خانم نادیا کومانچی به عنوان جوانترین ژیمناست زن در بازیهای قهرمانی اروپا شرکت کرد. با استفاده از حمایتها و تعلیم خانم بلا کروکی، نادیا توانست در سن ۹ سالگی در مسابقات نوجوان رومانی مقام بیاورد. او در سال ۱۹۷۶ در بازیهای المپیک مونترال همه را تحت تأثیر خود قرار داد بعد از انجام مسابقت مختلف، او از شرکت در مسابقات بودایست در سال ۱۹۸۹ خود داری کرد و برای یک زندگی آزاد به نیویورک رفت.
اوگداکاربوت: او توانست قلب کلید تماشاچیان را نه تنها با حرکات زیبای خود بلکه با لبخند پیروزمندانه خود بدست آورد. او را میتوان مسئول تبدیل کردن ژیمناستیک به عنوان ورزشی برای دختران جوان دانست. بدن او کاملاً انعطافپذیر بوده و با انجام بالانس پشتی بر روی میلههای ارتفاع و خم شدن به عقب بر روی میله تعدل همه را متحیر خود میساخت. او از آهنگ به خوبی در حرکات زمینی خود استفاده میکرد و با آن هماهنگ بود.
