نورِ مِشکات (تاپیک جامع، تَدبر و تفکر در قرآن) ☄️🌠

ابتدای امر فرق تدبر و تفسیر را توضیح میدهیم... 🤌

🌷تدبر از ریشه «دبر»، به معنی اندیشیدن در پُشت و ماوراء امور می‌باشد که «ژرف اندیشی» و «عاقبت اندیشی» را نظر دارد.

🌷 در «تدبر در قرآن» همه اقشار مردمی در هر رتبه از فهم و درک، و مراتب علمی و روحی که باشند، شرکت دارند و صرف بهره مندی از ترجمه، برای اصل تدبر کفایت می‌کند حال آنکه «تفسیر» به مجتهدین در فهم قرآن، اختصاص دارد که حداقل به «کلیدهای علمی تدبر» مجهز می‌باشند.

🌷«تدبر»، فکر و دل هر دو شرکت دارند لیکن «تفسیر» جریانی است فکری که لزوما، با جریان قلبی همراه نیست.

🌷در امر «تدبر» شخص خود را مخاطب آیات می‌بیند و درمان درد فکری و قلبی خویش می‌جوید اما در امر «تفسیر» مفسر خود را مبلغ و بیانگر آیات می‌شناسد، اگر چه خود را مخاطب آیات، نبیند بنابراین هر «تدبری» می‌تواند تبلیغ را در پی داشته باشد، لیکن هر «تفسیری» با جریان تدبر همراه نمی‌باشد.

سایت اندیشه قم

فرق ایات محکم (واضح)

ومتشابه قرآن در چیست؟ 🤔

🌞ایات محکم، آیات واضح قرآن هست و معنای ان روشن است وتفکر ما در همین ایات است.

🌟آیات متشابه، آیه‌ای است که احتمالات مختلفی برای معنای ظاهری آن وجود دارد.

مطابق با آیه 7 سوره آل عمران، آيات قرآن کریم به دو دسته محكمات و متشابهات تقسيم مى ‏شود:

«هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ ۖ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ ۗ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ ۗ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا ۗ وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُوا الْأَلْبَابِ»🌱

اوست آن‏كه اين كتاب را بر تو فروفرستاد. بخشى از آن، آيات محکم است كه اصل و اساس اين كتاب است و بخش ديگر آيات متشابه است. ولی كسانى كه در دل‏هايشان انحرافى هست، و آنان كه در دلشان ميل به باطل است از پى متشابه رفتهاند به انگیزه اینکه در دین فتنه انگیزی کنند و به بهانه جستجو کردن تأويل (خاستگاه) آن. در حالى ‏كه هيچ‏كس جز خدا خاستگاه آنها را نمى ‏داندـ

. و امّا كسانى كه در شناخت معارف الهى پايدارند، مى‏ گويند: ما به قرآن ايمان آورده‏ ايم، زيرا قرآن - چه آيات روشن و استوار آن و چه متشابهاتش- همه از جانب پروردگار ماست. و اين حقيقت را جز صاحبان خرد درنمى‏ يابند.🌺💐

نتیجه:

«پس صِرف ایمان به آیات متشابه قرآن برای ما کافی است»

و تاویل آن دست خدا و راسخان

در علم است.

🕊﷽🕊

☄️🌠سوره شعرا... 🌱

69 وَ اتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ إِبْراهِیمَ

70إِذْ قالَ لِأَبِیهِ وَ قَوْمِهِ ما تَعْبُدُونَ

71قالُوا نَعْبُدُ أَصْناماً فَنَظَلُّ لَها عاکِفِینَ

72قالَ هَلْ یَسْمَعُونَکُمْ إِذْ تَدْعُونَ

73أَوْ یَنْفَعُونَکُمْ أَوْ یَضُرُّونَ

74قالُوا بَلْ وَجَدْنا آباءَنا کَذلِکَ یَفْعَلُونَ

75قالَ أَ فَرَأَیْتُمْ ما کُنْتُمْ تَعْبُدُونَ

76أَنْتُمْ وَ آباؤُکُمُ الأَقْدَمُونَ

🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸

69 ـ و بر آنان خبر ابراهیم را بخوان.

70 ـ هنگامى که به پدر و قومش گفت: «چه چیز را مى پرستید»؟!

71 ـ گفتند: «بت هائى را مى پرستیم، و همه روز ملازم عبادت آنهائیم».

72 ـ گفت: «آیا هنگامى که آنها را مى خوانید صداى شما را مى شنوند؟!

73 ـ یا سود و زیانى به شما مى رسانند»؟!

74 ـ گفتند: «ما فقط نیاکان خود را یافتیم که چنین مى کنند».

75 ـ گفت: «آیا دیدید (این) چیزهائى را که پیوسته پرستش مى کردید.

76 ـ شما و پدران پیشین شما.

جلسه اول ✍️

نبأ یعنی خبر مهم،  خبر پر فایده

سرگذشت حضرت ابراهیم علیه السلام برای ما مهم و مثمر ثمر است.

در روایات آمده که  أب در این آیه به (آذر عموی ابراهیم)

اشاره میکنه.

حضرت ابراهیم علیه السلام وقتی میفرماید

شما چه چیزی را میپرستید؟!

در واقع آنها را وادار و دعوت به تفکر میکند.

اما انها چیزی جز تقلید کورکورانه و تحجر چیزی برای گفتند ندارند..

تقلید از دانشمندان با تقوا و اهل علم و ذکر تقلید مثبتی است

چون خداوند میفرماید:

  فَسْئَلُوا أَهْلَ أَهْلَ الذِّكْرِ» «1»* و فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ‌ ... از اهل ذکر سوال کنید..

اما تقلید از عوام جلوی رشد و ترقی و دید انسان را میگیرد.

كلمه‌ى «رأيتم» از ريشه‌ى «رأى» و «رؤيت» است. بنابراين «رأيتم» هم شامل ديدن با چشم مى‌شود و هم نگريستن با عقل.

جلسه اول ✍️

چون حضرت ابراهيم مورد ستايش همه‌ى گروه‌هاى يهودى و مسيحى است، بيان تاريخ او براى اهل‌كتاب زمان پيامبر و همچنين مسلمانان، درس‌آموز خواهد بود.

در اصول عقاید تقلید ممنوع است

در نهی از منکر اول از خودی ها شروع کنیم

استدلال و منطق اولین گام در تبلیغ موثر هست.

خداوند میفرماید:

ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلۡحِكۡمَةِ وَٱلۡمَوۡعِظَةِ ٱلۡحَسَنَةِۖ وَجَٰدِلۡهُم بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ

با حکمت و اندرزِ نیکو، مردم را به سوى پروردگارت دعوت کن و با آن شیوه اى که بهترین شیوه است، با آنها بحث و جدل کن؛ زیرا پروردگارت به [حال] کسانى که از راهش گمراه شده‌اند، داناتر است و هموست که به [حال] هدایت شدگان [نیز] داناتر است

جلسه اول ✍️

نباید با تعصب و قوم گرایی جلوی فهمیدن مانع شویم..

انسان فی ذاته و در فطرت، اهل پرستش هست

اگر حق را نپرستید، به باطل متمایل میشود.

در دفاع از حق مراعات فامیل را نکنید

البته با لحنی صحیح و متفکرانه و به دور از ایجاد دشمنی.

تدبّر و تعقّل براى انسان، يك ضرورت است. 

جلسه اول ✍️

شرک ظلم عظیمی هست و نهی از این منکر بزرگ بر ما واجب هست. 

شرک بر دو قسمت  است 

جلی و شرک خفی. 

شرک جلی همان قائل شدند شریک عبادت برای خداست. 

و شرک خفی همان موثر

دانستن افرادی غیر از خدا در قلب.. 

إِذْ قالَ لُقْمانُ لِابْنِهِ وَ هُوَ يَعِظُهُ يا بُنَيَّ لا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ «13»

و (ياد كن) زمانى كه لقمان به پسرش در حال موعظه‌ى او گفت: فرزندم! چيزى را همتاى خدا قرار نده، زيرا كه شرك (به خدا)، قطعاً ستمى بزرگ است.

جلسه ی دوم ✍️

ادامه ی سوره ی شعرا🌱

فَإِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِي إِلَّا رَبَّ الْعالَمِينَ «77» سوره ی شعرا 🌱

البتّه اين بت‌ها دشمن من هستند (و من دشمن آنها)، مگر پروردگار جهانيان (كه محبوب من است).

الَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهْدِينِ «78» وَ الَّذِي هُوَ يُطْعِمُنِي وَ يَسْقِينِ «79» وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ «80» وَ الَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحْيِينِ «81»

همان پروردگارى كه مرا آفريد و همو راهنماييم مى‌كند. او كه مرا (هنگام گرسنگى) طعام مى‌دهد و (هنگام تشنگى) سيرابم مى‌نمايد. و هر گاه بيمار شوم، همو مرا شفا مى‌بخشد. او كسى است كه مرا مى‌ميراند، سپس زنده‌ام مى‌كند.

وَ الَّذِي أَطْمَعُ أَنْ يَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي يَوْمَ الدِّينِ «82»

او كسى است كه اميد دارم روز جزا خطاهاى مرا ببخشد.

🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸

ی دوم ✍️
ادامه ی سوره ی شعرا 🌱

بت ها دشمن اعتقاد و اندیشه ی من هستند
باعث نابودی و بطلان اعمال پرستش گر آنها میشوند.
و این معبودان خیالی و بی تأثیر مشرکین
در روز قیامت اعلام بیزاری و تنفر میکنند از پرستش گر خود. 

کلا سیکفرون بعبادتهم و یکونون علیهم ضدا)

 (هرگز! بزودی آن معبودها از عبادت ایشان بیزاری می جویند و مخالف آنان خواهند شد)

آیه 82 سوره ی مریم🌱

از افرینش انسان در رده ی نعمت ها نام برده شده از خلقت انسان به عنوان اولین نعمت و بعد از آن از نعمت هدایت انسان توسط خداوند
یاد شده. 

سیر شدن و سیراب شدن انسان کار خداست و آب ونان وسیله است. زیرا میفرماید: يُطْعِمُنِي وَ يَسْقِينِ ...
طعام میدهد و سیرابم میکند. 

اول نعمت های معنوی مانند خلقت و هدایت نام برده شده و بعد نعمت های مادی و دنیوی

این میزان اهمیت نعمات معنوی را می رساند.

در به وجود آمدن بیماری ما هم طبق قوانین علت و معلول مقصریم،  وباید به فکر سلامتی خود باشیم و خودمان را در معرض هلاکت نیندازیم

چون آمده: 

«مَرِضْتُ» و نفرمود: «أمرضنى»

شفا از جانب خداست،  دارو وسیله، و تاثیرش
به خواست الله

جلسه دوم✍️

از مرگ هم به عنوان نعمت یاد شده، به عنوان مثال،

فرض بگیرید انسان های کره ی زمین هیچ گاه نمی مُردند!

این فرض با توجه به قانون تولد انسان غیر ممکن و فاجعه امیز بود..

و انسان هایی که بیماری های خاص و دردهای غیر قابل تحمل را تجربه میکردند،  همچنان باید این مسیر رنج آور را ادامه میدادند.

وقتی حضرت ابراهیم خلیل با آن خلوص از درگاه خدا  بخشش میخواهد و به لطف خداوند  و نه استحقاق، خود امید دارد

تکلیف ما روشن است.

باید مدام از درگاه خداوند آمرزش بخواهیم.

مومن باید بین امید و رجا باشد..

هم امید به فضل و رحمت خدا داشته باشد.

و هم ترس از گناهش و عقوبت

و عظمت خدا...

رفع نیازهای معنوی و مادی ما دست خداست و از او نشأت میگیرد.

و موثر واقع شدن وسایل به اراده ی خداوند است.