دستورالعمل سلوکی ۲۵ گانه (هجدهم)

۱۸- پسر جندب، هرکس خود را محروم نماید از کسب‌وکار خویش براى دیگران جمع می‌کند و هر که پیرو هواى نفس خویش شود پیرو دشمن خود شده و هر که اعتماد به خدا نماید کار دنیا و آخرتش را کفایت می‌کند و در غیبت او خدا حافظ و نگهبان منافع اوست. ناتوان است هر که براى هر پیش‌‏آمدى صبرى آماده نکرده و براى هر نعمتى شکرى و براى هر سختى آسانى. خود را شکیبا بدار در هر بلا یا مصیبتى که در فرزند یا مال تو پیش آید خدا امانت خود را می‌گیرد و آنچه داده است باز پس می‌گیرد تا در مورد آن‌ها صبر و شکر ترا بیازماید، چنان امیدوار به خدا باش که ترا به معصیت و گناه واندارد و چنان از خدا بترس که از رحمت او مأیوس نباشى مبادا فریب حرف نادانان را بخورى و نه از مدح و ستایش او گول بخورى و موجب تکبر و خودخواهى تو شود و خودپسند شوى. زیرا بهترین اعمال عبادت و تواضع است مبادا ثروت خود را به باد دهى و مال دیگران اصلاح نمائى به‌وسیله آنچه بعد از خود می‌گذاری. قانع باش به آنچه خدا روزیت کرده و توجه نداشته باش مگر به آنچه نزد تو است آرزوى آنچه به آن نمی‌رسی نداشته باش. هر که قانع باشد سیر می‌شود و هر که قانع نباشد سیر نمی‌شود. بهره خود را از آخرت خویش بگیر. در ثروت متکبر مباش و در فقر ناراحت. درشت‏خو و سخت‏گیر نباش که مردم از نزدیک شدن به تو بپرهیزند و نه فرومایه و پست باش که هر که ترا می‌شناسد تحقیرت کند. با بالاتر از خود نزاع مکن و پائین تر از خود را مسخره نکن؛ و با کسانى که به‌حق چیزى را دارند نزاع منما پیرو سفیهان مشو و نه خوار و بی‌مقدار زیردست هر کس باش. به اعتماد هرکس متکى نباش، در مقابل هر کارى توقف نما تا ورود و خروج آن را تشخیص دهى پیش از آنکه دچار پشیمانى شدى، دل خویش را همچون خویشاوندى قرار ده که با او مشورت می‌کنی و عمل خود را چون پدرى که از پى او می‌روی؛ و نفس خود را دشمنى که به او پیکار می‌کنی و یک عاریه‌‏اى که باید آن را برگردانى. تو خود طبیب خویشى. علامت تندرستى را می‌شناسى و درد را تشخیص می‌دهی و به دوا واردى. متوجه وظیفه خود باش، اگر به کسی کمکى کرده‏‌اى آن را با منت نهادن زیاد و پیوسته یادآورى کردن نابود مکن. ولى دنباله آن را با نیکى بهترى ادامه بده. این کار شایسته‌‏تر است برایت از نظر اخلاقى و موجب ثواب در آخرت می‌شود خاموش باش تا بردبار باشى چه بدانى و چه ندانى زیرا خاموشى تو در نزد دانشمندان زینت است و در مقابل نادانان پرده‌ای است.