أُسَامَةَ رضي الله عنه قالَ سَمِعْتُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه و سلم يَقُولُ: «يُجَاءُ بِالرَّجُلِ يَوْمَ القِيَامَةِ فَيُلْقَى فِي النَّارِ، فَتَنْدَلِقُ أَقْتَابُهُ فِي النَّارِ، فَيَدُورُ كَمَا يَدُورُ الحِمَارُ بِرَحَاهُ، فَيَجْتَمِعُ أَهْلُ النَّارِ عَلَيْهِ فَيَقُولُونَ: أَيْ فُلاَنُ مَا شَأْنُكَ؟ أَلَيْسَ كُنْتَ تَأْمُرُنَا بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَانَا عَنِ المُنْكَرِ؟ قَالَ: كُنْتُ آمُرُكُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَلاَ آتِيهِ
بخاری(۳۲۶٧)
از اسامه رضي الله عنه روایت است که رسولالله صلى الله عليه و سلم شنیدم که فرمودند: در روز قیامت شخصی را آورده و به دوزخ میاندازند، آنچه که در شکم دارد [مثل روده، قلب، جگر و غیره از دبرش] خارج میشود و در آتش میریزد، و خودش مانند خری که به دور میخ خود میگردد، به دور خود میگردد. اهل دوزخ نزدش آمده و از وی میپرسند: مگر تو نبودی که ما را به کار نیک امر میکردی، و از کار بد مانع میشدی؟ [یعنی: امر به معروف و نهی از منکر میکردی]. میگوید: شما را به کار نیک امر میکردم، ولی خودم آن را انجام نمیدادم، و شما را از کار بد مانع میشدم، ولی خودم آن را مرتکب میگردیدم.
ملائکه در روز قیامت مردی را می آورند و به آتش می اندازند. در انداختن او به آتش رفتار خوبی ندارند بلکه او را همچون سنگی که به دریا انداخته می شود به آتش می اندازند که در اثر پرت شدن، روده هایش از شکمش بیرون می ریزند و همچون الاغی که اطراف آسیاب می چرخد، پیرامون روده هایش می گردد.
بنابراین بر انسان واجب است که ابتدا از خود شروع کند، ابتدا خود را به معروف امر کرده و از منکر باز دارد!