نیاز مادر شیر ده به مواد غذایی ...................
انرژی:
نیاز یک مادر شیر ده به انرژی ,500 کالری بیشتر از میزاند است که یک خانم در حالت عادی وباهمان قد و وزن نیاز دادرد.این نیاز ناشی از علل زیر است:
1-مادر شیر ده به طور متوسط750 میلی لیتر شیر در 24 ساعت تولید وترشح می کند (550تا1200 میلی لیتر) .برای تولید این مقدار شیر ,500 کیلو کالری انرژی لازم است.در هنگام بارداری پستان مادر رشد مد کندو سلولهای اختصاصی تولید شیر بوجود می آید ,ولی پس از تولد, تولید شیر وابسته به مکیده شدن پستان مادر بوسیله کودک است .هرچه نوزاد بیشتر مک بزند ,شیر بیشتری ترشح می گردد.خستگی ,اضطراب ونگرانی مادر موجب کم شدن تغذیه مادر شده و تولید شیر را کاهش می دهد.
2-در دوران بارداری چربی در بدن مادر تجمع می یابد.پس از زایمان برای سوزاندن چربی هایی که در بدن وپستان مادر ذخیره شده است ,مقداری انرژی لازم است تاچربی ها در هنگام شیر دادن سوخته شود.
محدودیت های غذایی بعد از تولد نوزاد,موجب کاهش ترشح شیر می شودوسلامت مادر را تهدید می کند.اگر مادر اضافه وزن داشته باشد,با وجود دریافت مواد غذایی کافی ,به تدریج وزن خود را از دست می دهد.این کاهش وزن مخصوصا" در ماههای اول شیردهی بیشتر است .به هر حال مادر شیر ده می تواند با کم کردن مقدار انرژی دریافتی ,وزن خود را کم می کندو شیر کافی نیز تولید می کند.اگر مادری لاغر اندام باشد ,و غذا و انرژی کمی به او برسد موجب کم شدن شیر می گردد.
پروتئین:
نیاز مادر شیرده به مواد پروتئینی در دوران شیر دهی حدود 65 گرم در 6 ماه اول و62 گرم در 6 ماه دوم شیر دهی می باشد.این مقدارحدود 15 تا20 گرم بیشتر از مقداری است که یک خانم در حالت عادی نیاز دارد تحقیقات نشان داده است که خوردن بیشتر از اندازه مواد پروتئینی مانند شیر و گوشت ,شیر مادر را زیاد تر نمی کند.
چربی:
مقدار چربی موجود در شیر مادر ,بستگی به میزان چربی غذایی مادر دارد.بنابراین تغییر مقدار و نوع چربی در رژیم غذایی مادر شیرده ,موجب تغییر چربی شیر مادر می گردد.اگر مادری در دوران شیر دهی چربی نخورد چربی های ذخیره شده در بدنش سوخته می شود.مقدار کلسترول شیر مادر در حدود 10 تا 20 میلی گرم در 100 میلی لیتر شیر می باشد ,بنابراین کودک در شبانه روز مقدار 100 میلی گرم کلسترول از شیر مادر دریافت می کند.مقدار کلسترول شیر مادر با رژیم غذایی او تغییر نمی کند ,ولی با ادامه شیر دادن به تدریج کاهش می یابد.
کلسیم:
در دوران شیردهی نیازمادرشیرده به کلسیم مانند دوران آبستنی یعنی حدود 1200 میلی گرم در 24 ساعت است.این مقدار 400 میلی گرم بیشتر از مقدار مورد نیاز زنان در حالت عادی است.
شیر یکی از موادغذایی است که مادر شیر ده می تواند مصرف کند تا کلسیم کافی به بدن او برسد.اگر مادر شیر ده نسبت به شیر الرژی وحساسیت دارد,یا حقیقتا"شیر را دوست ندارد,باید کلسیم رژیم غذایی او با خوردن 1000 میلی گرم کلسیم به صورت قرص یا شربت تامین گردد.
آهن:
مادر شیر ده از راه شیر ,آهن زیادی دفع نمی کند,بنابراین نیاز مادر شیر ده به آهن مانند یک خانم جوان ,یعنی 15 میلی گرم در روز می باشد.در صورتد که در دوران آبستنی ,نیاز مادر باردار دو برابر,یعنی 30 میلی گرم در روز می باشد.
روی:
نیاز مادر شیر ده به روی در دوران شیر دهی بیشتر از دوران آبستنی است,زیرا مقدار روی شیر مادر در خلال چند ماه اول به تدریج کاهش می یابد.اگر مادر خود دچار کمبود روی باشد,مقدار روی شیر او نیز کم است.بنابراین توصیه می شود مادر شیر ده روزانه 12تا14 میلی گرم روی از راه غذا دریافت کند.
آب:
در دوران شیر دهی ,مادر به حدود 2 لیتر مایع در شبانه روز نیاز دارد(8 لیوان) مادر باید هر نوبت که به نوزاد یا شیر خوار خود شیر می دهد ,یک لیوان مایعات(شیر یا آب میوه) مصرف کند تا دچار کم آبی بدن نگردد.بعضی از مردم نا آگاه تصور می کنند,اگر مادر آبستن بیشتر مایعات بخورد ,شیر او بهتر وبیشتر می شود,بعضی تصور می کنند اگر مایعات بیشتر بخورد,شیر او آبکی می گردد.این تصورات علمی نیست و حقیقت ندارد.میزان مصرف مادران شیرده باید برحسب میل و رغبت او نسبت به مایعات باشد.اگر مادر شیر ده مایعات کم بخورد,ادرار او کم می شود ولی شیر او کم نخواهد شد.