روزه کله گنجشکی
روزه کله گنجشکی برای بزرگسالان از اون حرفاییه که آدم می‌شنوه نمی‌دونه بخنده یا گریه کنه. حتی اگه چیزی از احکام روزه ندونیم از اسم کله گنجشکی مشخصه با یک قصه بچه‌گانه طرف هستیم. حالا فرض کنیم هدف از این حرفا پرسیدن در مورد گرفتن یک روزه نصفه و نیمه است. گرچه باز هم اصل سؤال غلطه اما چیزیه که خیلیا در موردش سؤال دارن. برای همین ما اینجا سعی کردیم به این سؤالا جواب بدیم.
روزه کله گنجشکی در روایات هست؟
همین اول کار بهتره تکلیف‌مون رو درباره روزه کله گنجشکی مشخص کنیم. چیزی به اسم روزه کله گنجشکی یا هر مدل روزه نصفه و نیمه توی احکام روزه بزرگسالان نداریم. اما روایاتی در مورد تربیت دینی کودک هست که در مورد روزه بچه‌ها در اون صحبت شده. معروف ترین این روایت‌ها روایتی از امام صادق(ع) هست که ایشون گفتند «ما از ۷ سالگی فرزندانمان را به روزه گرفتن در حد توان امر می‌کنیم» این صحبت در واقع همون نکته‌ای هست که به عنوان تمرین روزه بچه‌ها مطرح میشه. نه اسمی از کله گنجشک هست و نه قانون خاصی برای این روزه تعیین شده. تنها معیار هم تاب و تحمل کودک عنوان شده.
گرفتن روزه کله گنجشکی چه فایده‌ای داره؟
گرفتن روزه کله گنجشکی برای بچه‌ها فایده زیاد داره. بچه‌ها با یکی از وظایف دینی خودشون که بعداً باید انجام بدن آشنا میشن؛ برای روزه‌داری تمرین می‌کنن؛ تو حال و هوای ماه رمضان شریک میشن؛ صبر و تحمل‌شون زیاد میشه؛ احساس بزرگی می‌کنن.
چرا روزه کله گنجشکی برای بزرگسالان قبول نیست؟
روزه کله گنجشکی برای بزرگسالان اصل روزه و فلسفه روزه رو زیر سؤال می‌بره. اولاً معیار واجب شدن روزه برای یک نفر ضرر نداشتن برای سلامتیه. بنابراین اگر یک نفر به دلیل ضعف، بیماری یا پیری نتونه روزه بگیره اصلاً‌روزه بهش واجب نیست که بخواد به یه روزه نصفه و نیمه فکر کنه. ضمن اینکه تحمل گرسنگی و تشنگی کمترین فایده روزه است. چه بسا این بخش جسمانی روزه رو خدا برای سلامتی جسمی ما آدما واجب کرده باشه. اصل روزه پرهیز از گناهه. بنابراین اگر کسی به هر دلیل نمی‌تونه گرسنگی یا تشنگی روزه رو تحمل کنه لازم نیست دنبال یه راه میانبر باشه. کافیه که روزه اصلی یعنی پرهیز از گناهان رو انجام بده.
اگه نتونیم روزه بگیریم چه کنیم؟
اگه نتونیم روزه بگیریم می‌تونیم از بقیه برکات ماه رمضان استفاده کنیم. ماه رمضان فقط به خاطر روزه با بقیه ماه‌ها فرق نداره. کلی کارهای دیگه توی این ماه هست که اونا هم ثواب خیلی زیادی داره. ساده‌ترین اونا خوندن قرآنه. ثواب هزار برابر چیزی نیست که به آسونی از کنارش بگذریم. ضمن اینکه خدمت به آدمای روزه‌دار هم ما رو توی ثواب روزه اونا شریک می‌کنه.
اگه شک داریم روزه بگیریم یا نه؟
اینکه بعضیا میرن دنبال چیزی مثل روزه کله گنجشکی برای بزرگسالان یک دلیلش شک کردن به مضرات روزه است. این روزا اینقدر به همه احکام اسلامی حمله میشه که آدما خیلی زود به همه چی شک می‌کنن. اما اگر از جای مطمئن تحقیق کنن خیلی راحت به جواب سؤالاشون می‌رسن. در مورد روزه اولین و مهمترین نکته اینه که روزه وقتی به یک نفر واجبه که براش ضرر نداشته باشه. این موضوع اینقدر مهمه که علما گفتن حتی اگر احتمال ضرر هم باشه روزه واجب نیست. پس حتی اگه روزه گرفتید و دیدید نمی‌تونید ادامه بدید بدون نگرانی فوری روزه رو بخورید و افطار کنید.
چرا روزه بگیریم؟
در مورد روزه گرفتن یک مسئله مهم هم هست که نمیذارن به گوش ما برسه. خیلی از ما تصور می‌کنیم تحمل گرسنگی برای بدن ضرر داره. در حالی که کلی رژیم لاغری جورواجور هست که هرکدوم با یک دستور عجیب آدما رو وادار به تحمل گرسنگی می‌کنه. حالا خدا دستور خاصی نداده که چی بخور و چی نخور ولی گفته این کار برای سلامت جسم و روحت مفیده. تازه اخیراً دانشمندای خارجی اثبات کردن تحمل گرسنگی بیشتر از ۹ ساعت نه تنها مفیده بلکه باعث از بین رفتن سلول‌های مخرب (اتوفاژی) از جمله سلول‌های سرطانی میشه. بنابراین بهتره به دستورای خدا ایمان داشته باشیم و به جای مقابله سعی کنیم فقط مطیع باشیم.
حقیقت اینه که اکثر آدما میتونن روزه بگیرن اما باید بر اساس نیاز بدنشون برای افطار و سحر و کل ماه رمضان برنامه خاص خودشون رو داشته باشند. با حساب و کتاب و برنامه غذایی سالم، بیشتر آدما میتونن روزه بگیرن. اما اگر هم کسی تلاش کرد و نتونست؛ خدا اونقدر مهربون هست که به خاطر تلاشش اونو از برکات ماه رمضان بی‌بهره نذاره.
