؛ نماز لَیلَةُ الدّفن یا نماز شب اول قبر، از نمازهای مستحبی است. این نماز را، که نماز هدیه و نماز وحشت نیز نامیده میشود، برای میت در شب اول قبر (از اول شب تا صبح) میخوانند و بهترین وقت آن بعد از نماز عشا است.
این نماز با عناوین بسیاری از جمله نماز هدیه (صلاة الهدیه) ، نماز شب دفن (صلاة لیلة الدفن) و نماز وحشت (صلاة الوحشة) یاد می شود و به این سبب نماز وحشت نامیده شده که فردی که از دنیا رفته هنوز با عالم قبر انس ندارد و در خود احساس ترس و وحشت دارد و این نماز با فضل الهی وحشت را از او دور میکند. پس در واقع نماز رفع وحشت است نه نماز وحشت.
کیفیت ادای نماز شب اول قبر
بنابر منابع فقهی، نماز وحشت را به یکی از دو صورت ذیل میتوان خواند:
صورت اول: در رکعت اول یک مرتبه سوره حمد و دو مرتبه سوره توحید و در رکعت دوم یک مرتبه سوره حمد و ده مرتبه سوره تکاثر را خوانده و بعد از سلام نماز بگوید: « (اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّدٍ وَ آلِ مُحمّدٍ وَ ابْعَثْ ثَوابَها اِلی قَبرِ فلان بن فلان ) به جای فلان بن فلان، نام میت و پدرش را بگوید
صورت دوم: در رکعت اول بعد از حمد، یک مرتبه آیة الکرسی و در رکعت دوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره قدر بخواند، و بعداز سلام نماز بگوید: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمدٍ وَ آلِ مُحمدٍ وَ ابْعَثْ ثَوابَها اِلی قَبرِ فلان بن فلان». به جای فلان بن فلان، نام میت و پدرش را ببرد»
احکام نماز
اگر نماز لیلة الدفن را به هر دو کیفیت بخواند، بهتر است.
نماز وحشت را در هر موقع از شب اول قبر (از اول شب تا صبح) میشود خواند، ولی بهتر است در اول شب بعداز نماز عشا خوانده شود.
اگر بخواهند میت را به شهر دوری ببرند، یا به جهت دیگر دفن او تأخیر بیفتد، باید نماز وحشت را تا شب اول قبر او تأخیر بیندازند.
میشود یک نفر چند مرتبه این نماز را به قصد اهداء ثواب به جا آورد.
ثواب خواندن نماز وحشت
پیامبر(ص) درباره ثواب خواندن این نماز فرمود: «بر میت ساعتی سختتر از شب اول قبر نمیگذرد. پس بر مردگان خود رحم کنید و برایشان صدقه دهید و اگر نتوانستید، دو رکعت نماز برای شخص درگذشته بخوانید. پس همان لحظه حق تعالی هزار فرشته به سوی قبر او میفرستد که با هر فرشته جامهای و حلّهای است، و تنگی قبر او را تا روز نفخ صور وسعت میدهد و به نمازگزار به عدد آنچه آفتاب بر آن طلوع میکند، حسنه عطا میکند و او را چهل درجه بالا میبرد.»