2709
شب یلدا را در شهرهای مختلف چطور جشن می‌گیرند؟

شب یلدا را در شهرهای مختلف چطور جشن می‌گیرند؟

1397/09/28 بازدید1491
مراسم شب یلدای هر شهر با شهرهای دیگر شباهت‌هایی دارد و تفاوت‌هایی. این تفاوت در گذشته بیشتر اما این روزها بیشتر رسوم شبیه هم شده‌اند؛ با وجود این خوب است رسم شب یلدا در شهرهای دیگر را هم بشناسید؛ به خصوص اگر همسر و خانواده همسرتان اصالتا اهل شهر دیگری هستند. در این مقاله با رسم شب چله در چهار گوشه ایران و بعضی از شهرهای بزرگ آشنا خواهید شد.

مراسم شب یلدا در جنوب کشور

جنوب کشور یکی از پر جنب و جوش‌ترین حال و هواهای ممکن را برای مراسم شب یلدا دارد. شهرهایی مثل اهواز و دزفول پر می‌شوند از وانت‌هایی که خربزه و هندوانه می‌فروشند. خرماهای متنوع و خوشمزه‌شان را در منار آجیل، انار، شیرینی، لبو و آش سر سفره می‌گذارند و از اقوامشان پذیرایی می‌کنند. فال می‎گیرند، خاطره تعریف می‌کنند و دور هم فندق می‌شکنند.

مراسم شب یلدا

فال گردو در شمال ایران

آداب و رسوم شب یلدا در شهرهای شمالی ایران بسیار جالب است. زنان شمالی بعد از تهیه و تدارک سفره یلدا و شام شب معمولا شاخه‌ای گل یا گیاه هم کنار سفره قرار می‌دهند که نماد نفس کشیدن زمین و طولانی شدن روزهاست. در سفره مراسم شب یلدا میوه‌هایی مثل ازگیل، پرتقال، نخود برشته، بادام، لیمو شیرین، خربزه، نی شکر و شیرینی مخصوص محلی تهیه می‌شود. همچنین اگر عروس شمالی‌ها شده‌اید آماده باشید که بعد از غروب خورشید خوانچه را با تمام هدیه‌ها و خوراکی‌هایش برایتان بفرستند با این تفاوت که ممکن است به جای تزئین هندوانه یک ماهی بزرگ را برای عروس تزئین کنند و به همراه ببرند.
فال گردو یکی دیگر از رسم‌های جالب شمالی‌هاست. به این صورت که هر فرد چند نیت می‌کند و به ازای هر نیتش یک گردو برمی‌دارد. شب گردوها را زیر سرش می‌گذارد و صبح اول دی یکی یکی را می‌شکند. اگر رسیده و سالم بودند، نیتش برآورده می‌شود؛ اما اگر سوخته بودند جوابش منفی است.

یلدا در کردستان

مراسم شب یلدا در کردستان معمولا با خوراکی‌های خوشمزه و متفاوتش شناخته می‌شود. برای مثال بسیاری از اهالی سنندج چند ماه قبل از شب چله ترشی خربزه یا خربزه ترش می‌اندازند تا سر سفره یلدا بگذارند. همچنین انواع دلمه برگ مو و کلم، رب انار، شیره انگور و دوغ و ماست از دیگر اجزای جدا نشدنی سفره یلدای کردستان است. رسم است که عروس و داماد در خانه پدری جمع می‌شوند و یلدا را در کنار خانواده جشن می‌گیرند؛ در غیر این صورت آن شب را به عنوان شب یلدا قبول نخواهند داشت. رسم است در خوانچه عروس علاوه بر دلمه، تمامی اجزای سفره یلدا به همراه تکه‌ای پارچه ارزنده یا طلا قرار داده شود، به طوری که لازم نباشد خانواده عروس چیزی برای شب یلدا بخرد. بعضی‌ها هم رشته پلو را در کنار دلمه برای عروس خواهند برد.

آیین شب چله در شرق کشور

قدیم به شب چله در خراسان، شب چراغ هم می‌گفتند؛ چون رسم بوده هر مهمانی با خودش چراغ به خانه میزبان ببرد. مراسم شب یلدا در خراسان چند وجه تمایز با سایر شهرها دارد؛ از جمله اینکه رسم است در بعضی قسمت‌های خراسان پوست هندوانه را به بام خانه همسایه پرتاب کنند! قدیمی‌ها اعتقاد داشتند اگر کسی نتوانسته باشد هندوانه بخرد، می‌تواند پوست هندوانه را بتراشد و بخورد. درست کردن شیرینی کف یا کف زنی از دیگر رسوم خراسان است. جالب است بدانید هویج و شلغم از خوراکی‌هایی هستند که ممکن است سر سفره یلدای خراسانی‌ها دیده شود.
اگر عروستان خراسانی است و هنوز به خانه خودش نرفته است، برایش حداقل هفت نوع میوه، خشکبار، شیرینی و گردنبند یا دستبند بخرید و داخل سینی مسی پوشانده شده با پارچه قرمز بگذارید. در روستاها رسم است که این تحفه دف زنان به خانه عروس منتقل شود.

مراسم شب یلدا

رسم شب یلدا در اردبیل؛ بویوک چیله مبارک

مراسم شب یلدا در اردبیل مثل سایر شهرهای ایران باشکوه برگزار می‌شود. اردبیلی‌ها 40 روز اول زمستان را بویوک چیله یا چیله بزرگ نامگذاری کرده‌اند؛ 20 روز دوم را چیله کوچک نامیده‌اند و 30 روز آخر را بایرام آیی یا ماه عید می‌خوانند. یلدا هم در بویوک چیله برگزار می‌شود. خوراکی‌های این شب در اردبیل معمولا شبیه شهرهای دیگر است؛ با این تفاوت که هنوز هم گاهی مادربزرگ‌ها یا مادران سنتی‌تر، با ترکیب گندم برشته آسیاب شده، آرد نخودچی و شکر قووت درست می‌کنند و سر سفره یلدا می‌گذارند. اگر عروستان اردبیلی است برایش «خونچا» تهیه کنید و در آن هندوانه، میوه، آجیل، شیرینی و لباس قرار دهید.

مراسم شب یلدا در اصفهان

رسم شب یلدا در اصفهان قدیم از نظر تقسیم زمستان به چله کوچک و بزرگ شبیه اردبیل است. در اصفهان معمولا نسبت به جمع شدن در خانه بزرگتر خانواده مقیدتر هستند و شاهنامه خوانی می‌کنند و فال حافظ می‌گیرند.
اصفهانی‌ها هم برای عروس خوانچه می‌برند که شامل خرما، انجیر، گردو و کشمش، برگه زردآلو یا قیسی می‌شود. همچنین انار و هندوانه را نیز در خوانچه عروس قرار می‌دهند. اصفهانی‌ها برای شام شب یلدا بیشتر سراغ غذاهای محلی مثل کوفته و پلو ماهی می‌روند.

شب یلدا در لرستان

مراسم شب یلدا در لرستان قدیم شامل موارد جالبی می‌شد. برای مثال به جای مصرف برنج که آن زمان وجود نداشته، مردم از گندم برشته استفاده می‌کردند. آن‌ها همچنین گوشت بوقلمون می‌خوردند و در حالی که کنار هم جمع شده بودند، آیین خواندن «چهل سرود» و فال گرفتن را انجام می‌دادند. چهل سرود شامل سرودهای قدیمی بود که امروزه خیلی در گویش مردمان لرستان موجود نیست و بیشتر به عنوان فال برای دختران و پسران جوان مورد استفاده قرار می‌گرفت. کشتی گرفتن پسربچه‌ها هم یکی دیگر از آیین‌های یلدایی لرستان بود که به سابقه طولانی کشتی در ایران برمی‌گشت. همچنین خوراکی‌های یلدایی مثل کشمش، انار، بادام و گندم برشته در سفره یلدایی لرستان دیده می‌شود.

شب یلدا در تبریز

تبریزی‌ها رسم و رسوم خاصی برای عروس‌ها دارند. معمولا تمام هزینه خرید خوراکی‌های شب یلدا، از آجیل و شیرینی گرفته تا میوه را داماد تقبل می‌کند و به همراه یک سفره آرا به خانه عروس می‌رود. همچنین باید علاوه بر طلا برای عروس تمام لباس‌های زمستانه‌اش را هم بخرد. البته هر خانواده‌ای با خانواده دیگر متفاوت است؛ اما این مورد یکی از اشکال متداول شب یلداست.
.

ارسال نظر شما

login captcha

خراسانی ها شلغم و هویج نمیزارن که. جنوب خراسان لبو میزارن و شلغم رو ورقه ورقه میکنن و خشک میکنن به صورت برگه درمیارن و میزارن رو سفره ودر زمستون برگه شلغم میخورن که بهش میگن پوختیک 

پربازدیدترین ها