قراره در این مقاله چی بدونیم؟

• آیا در دوران بارداری می‌تونیم دارو مصرف کنیم؟
   
• مصرف کدام داروها در بارداری ممکنه به جنین آسیب بزنن؟
   
• ۱۰ مورد از داروهای ممنوعه که نباید در بارداری مصرف کنی؟
   

۱۰ داروی غیر مجاز که نباید در بارداری مصرف کنید

در دوران بارداری مراقبت از سلامت جسمی و روانی مادر و جنین ضرورت داره. یکی از عوامل کلیدی در تضمین سلامت جنین، پرهیز از مصرف داروهایی است که ممکنه به رشد و تکامل جنین در رحم مادر آسیب بزنن. در طی ۹ ماه بارداری احتمالا زمانی پیش میاد که مادر به مصرف دارو احتیاج پیدا می‌کنه اما آیا مصرف دارو در دوران بارداری مجازه؟ در این مقاله، ۱۰ مورد از داروهای ممنوعه در بارداری رو معرفی می‌کنیم که مصرف آن‌ها می‌تونه منجر به ناهنجاری‌های مادرزادی، سقط جنین یا سایر عوارض جدی بشه.

آیا مصرف دارو در دوران بارداری مجازه؟

اگر در دوران بارداری به سر می‌بری و یا قصد بارداری داری مواد مضر شیمیایی یا حتی گیاهی زیادی وجود دارن که می‌تونن به سلامت جنین آسیب بزنن و رشد جنین رو مختل کنن. مقالات و تحقیقات در زمینه مصرف دارو در دوران بارداری هر روزه در حال انجامه و ممکنه دارویی که تصور هم نمی‌شه در آینده جزو موارد ممنوع به حساب بیاد. به همین خاطر تا جای ممکن مصرف داروها در بارداری باید محدود بشه مگر اینکه فایده‌ی مصرف دارو قابل توجه باشه و ضرر زیادی هم نداشته باشه. در ادامه با چند داروی ممنوعه در بارداری آشنا می‌شیم:

۱. کلرامفنیکل (Chloramphenicol)

کلرامفنیکل یک آنتی‌بیوتیک قوی هست که در گذشته برای درمان عفونت‌های شدید استفاده می‌شده، اما امروزه مصرف آن در دوران بارداری ممنوع شده است. این دارو می‌تونه موجب بروز سندرم نوزاد خاکستری (Gray Baby Syndrome) بشه که اختلالی خطرناک و حتی در مواردی کشنده است. در این سندرم رنگ پوست نوزاد به سمت خاکستری می‌ره و فشارخون و دمای بدن نوزاد هم پایین میاد.

۲.سیپروفلوکساسین(Ciprofloxacin) و لووفلوکساسین (Levofloxacin)

این داروها که از گروه فلوروکینولون‌ها هستن، برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شن‌. مطالعات ثابت کردن که مصرف این داروها در بارداری ممکنه به تکامل استخوانی و مفصلی جنین آسیب وارد کنه و حتی خطر پارگی عروق بزرگ مانند آئورت را افزایش بده. بنابراین بهتره در بارداری از آنتی‌بیوتیک جایگزین استفاده بشه.

۳. پریماکین (Primaquine)

پریماکین که یکی از داروهای مؤثر در درمان مالاریاست، می‌تونه در دوران بارداری موجب کم‌خونی همولیتیک و آسیب به سلول‌های خونی جنین بشه. به همین دلیل، تا زمانی که اطلاعات کافی از ایمنی آن در دسترس نباشه، مصرف پریماکین در بارداری توصیه نمی‌شه. حتی بهتره تا یک ماه بعد از مصرف این دارو از یک روش پیشگیری مطمئن استفاده بشه.

۴. سولفونامیدها (Sulfonamides)

داروهای سولفا که در درمان عفونت‌ها کاربرد دارن، ممکنه با ایجاد اختلال در متابولیسم بیلی‌روبین، باعث یرقان نوزادی و در مواردی آسیب مغزی (کرنیکتروس) بشن. مصرف این داروها مخصوصا در سه‌ماهه سوم بارداری خطرناک است.

۵. تری‌متوپریم (Trimethoprim)

این آنتی‌بیوتیک اغلب برای درمان عفونت ادراری تجویز می‌شه، اما مصرف این آنتی‌بیوتیک در دوران بارداری می‌تونه خطر نقص لوله عصبی جنین مثل اسپینا بیفیدا را افزایش بده. چون مصرف این دارو با جذب فولیک اسید تداخل داره، باید به‌کلی پرهیز بشه.

۶. کدئین (Codeine)

کدئین نوعی مُسکن نیمه‌افیونی است که گاهی برای تسکین درد یا سرفه تجویز می‌شه. اما مصرف کدئین در دوران بارداری می‌تونه باعث وابستگی نوزاد به این دارو و بروز علائم ترک دارویی پس از تولد بشه. استامینوفن کدئین در بارداری ممنوعه اما در صورت نیاز استامینوفن ساده می‌تونه جزو داروهای ایمن باشه.

۷. ایبوپروفن (Ibuprofen)

گرچه ایبوپروفن یک داروی بدون نسخه و پرمصرف هست، اما استفاده از آن در سه‌ماهه سوم بارداری ممکنه منجر به بسته شدن زودرس مجرای شریانی جنین، کاهش مایع آمنیوتیک، تأخیر در زایمان و حتی خونریزی مادر یا جنین بشه.

۸. وارفارین (Warfarin)

وارفارین یک داروی ضد انعقاد خون هست. مصرف وارفارین در دوران بارداری ممکنه منجر به نقص‌های مادرزادی شدید مثل ناهنجاری‌های چهره، اسکلت یا حتی مرگ جنین بشه. وارفارین فقط در شرایط اضطراری و با نظارت کامل پزشک ممکنه استفاده بشه.

۹. کلونازپام (Clonazepam)

کلونازپام که برای درمان اختلالات اضطرابی و صرع کاربرد داره، ممکنه در بارداری باعث بروز مشکلات تنفسی در نوزاد، اختلال رشد مغزی یا علائم ترک بشه. پزشکان اغلب توصیه می‌کنن که این دارو در بارداری قطع یا با دوز خیلی پایین تجویز بشه.

۱۰. لورازپام (Lorazepam)

از داروهای بنزودیازپینی که در دوران بارداری نباید مصرف بشه، لورازپام هست. مصرف این دارو با افزایش خطر ناهنجاری‌های جنینی و مرگ نوزاد ارتباط داره. به همین دلیل، در صورت نیاز به درمان اضطراب، گزینه‌های ایمن‌تری باید جایگزین بشه.

حرف آخر

استفاده از داروها در دوران بارداری باید با دقت و بر اساس توصیه پزشک انجام بشه. مصرف بعضی از داروها حتی از چندین ماه قبل از بارداری باید قطع بشه. گاهی داروهایی که به‌نظر بی‌ضرر می‌رسن ممکنه بر رشد و سلامت جنین تأثیر منفی داشته باشن. اگر باردار هستی یا قصد بارداری داری، حتماً در مورد هر دارویی که مصرف می‌کنی با پزشک خودت مشورت کن.