دیابت بارداری نوعی دیابت است که فقط در دوران بارداری ظاهر می‌شود و بین ۶ تا ۹ درصد از زنان باردار به دیابت بارداری مبتلا می‌شوند. انسولین هورمونی است که در لوزالمعده تولید می‌شود و متابولیسم چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها را در بدن تنظیم می‌کند. همچنین به بدن کمک می‌کند تا قند را به انرژی تبدیل کند. دیابت بارداری زمانی اتفاق می‌افتد که هورمون‌های جفت اثر انسولین را مسدود می‌کنند و از تنظیم مؤثر قند خون در بدن جلوگیری می‌کنند. این باعث هیپرگلیسمی (یا سطوح بالای قند در خون) می‌شود که در صورت عدم کنترل می‌تواند به اعصاب، رگ‌های خونی و اندام‌های بدن شما آسیب برساند.
دیابت بارداری معمولاً از چه زمانی شروع می‌شود؟
دیابت حاملگی معمولاً بین هفته ۲۴ تا ۲۸ تشخیص داده می‌شود اما ممکن است زودتر در بارداری ایجاد شود.
چه عواملی احتمال ابتلا به دیابت بارداری را بالا می‌برد؟
سن:
پزشکان خاطرنشان کرده‌اند که زنان بالای ۳۰-۲۵ سال در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به GDM هستند و این خطر با افزایش سن افزایش می‌یابد.
سابقه خانوادگی:
اگر دیابت در خانواده به ویژه در هر یک از بستگان درجه یک شما وجود داشته باشد ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت باشید.
سابقه شخصی:
اگر در بارداری قبلی دیابت بارداری داشته‌اید تحقیقات نشان می‌دهد که احتمال ابتلای شما به آن در بارداری بعدی بیشتر است.
نداشتن فعالیت بدنی:
برخی تحقیقات نشان داده‌اند از آنجایی که استراحت در بستر سطح فعالیت را محدود می‌کند به احتمال زیاد منجر به افزایش وزن بارداری و در نتیجه GDM می‌شود.
بیماری:
این می‌تواند شامل سندرم متابولیک، سندرم تخمدان پلی کیستیک، فشار خون بالا یا بیماری قلبی عروقی باشد.
بارداری چند قلو:
شما چندقلو باردار هستید حمل بیش از یک نوزاد ممکن است خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.
دیابت بارداری چه علائمی دارد؟
- تشنگی غیر معمول
- تکرر ادرار در مقادیر زیاد (متمایز از ادرار مکرر اما معمولاً سبک در اوایل بارداری)
- خستگی (که ممکن است تشخیص آن از خستگی طبیعی بارداری دشوار باشد)
- قند در ادرار (در یک ویزیت معمول پزشک تشخیص داده شد)
دیابت بارداری چگونه تشخیص داده می‌شود؟
احتمالاً تا به حال متوجه شده‌اید که پزشک شما در هر مراجعه به مطب از شما نمونه ادرار می‌خواهد. این تا حدی برای بررسی قند در ادرار است که می‌تواند نشانه دیابت بارداری باشد (اگرچه یک غربالگری مثبت لزوماً به معنای ابتلا به دیابت بارداری نیست). بین هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری پزشک یک آزمایش غربالگری گلوکز به شما می‌دهد که در آن یک مایع شیرین می‌نوشید و یک ساعت بعد خونتان را می‌گیرند. اگر عوامل خطر ابتلا به دیابت بارداری را دارید ممکن است در اوایل بارداری نیز این آزمایش را انجام دهید. اگر آزمایش خون شما سطوح قند بالایی را نشان دهد پزشک از شما می‌خواهد یک آزمایش تحمل گلوکز سه ساعته انجام دهید تا تشخیص دهد که آیا دیابت بارداری دارید یا خیر.
دیابت بارداری چه تأثیری روی جنین می‌گذارد؟
از آنجایی که دیابت حاملگی به عنوان یک عارضه بارداری در نظر گرفته می‌شود زنان بارداری که به آن مبتلا هستند ممکن است بیشتر القاء شوند زیرا اکثر پزشکان اجازه نمی‌دهند بارداری آن‌ها از موعد مقرر پیش برود. دیابت کنترل نشده همچنین می‌تواند منجر به مشکلات احتمالی برای نوزاد پس از تولد شود مانند زردی، مشکلات تنفسی و سطح قند خون پایین. در مراحل بعدی زندگی کودک ممکن است در معرض خطر ابتلا به چاقی و دیابت نوع ۲ باشد.
چگونه از دیابت بارداری پیشگیری کنیم؟
-فعال ماندن:
زمان بسیار خوبی برای شروع یا حفظ یک روال تناسب اندام است. انجام تمرینات تحت راهنمایی پزشک حتی ۱۵ دقیقه پیاده روی بعد از ناهار و شام به بدن شما اجازه می‌دهد گلوکز را حتی بدون انسولینی که بدن شما به طور معمول تولید می‌کند بسوزاند. این یک راه عالی برای کنترل قند خون شما است.
-رعایت رژیم غذایی:
لیست مواد غذایی را با ترکیبی از میوه‌ها و سبزیجات پر کنید. پروتئین سالم؛ کربوهیدرات‌های پیچیده غلات کامل، حبوبات، آجیل، دانه‌ها، توفو، ماهی، گوشت قرمز بدون چربی، مرغ و لبنیات کم چرب را در نظر بگیرید.
-رعایت وزن بدن:
با کمک پزشک خود هدف خود را برای افزایش وزن توصیه شده در دوران بارداری داشته باشید.
دیابت بارداری چگونه درمان می‌شود؟
-سطح قند خون خود را چندین بار در روز کنترل کنید:
اول صبح میزان ناشتا بودن خود را بررسی کنید و سپس یک ساعت پس از خوردن هر وعده غذایی مطمئن شوید که قند خون شما در محدوده سالم باقی می‌ماند (توصیه پزشک). اکثر پزشکان خرید کیت دیابت را توصیه می‌کنند که شامل سوزن‌هایی برای خارش انگشت و دستگاه کوچکی است که قند خون شما را نشان می‌دهد.
-به متخصص تغذیه مراجعه کنید:
او می‌تواند به شما کمک کند تا گزینه‌های غذایی سالم را مرور کنید و یک برنامه غذایی تهیه کنید. بسیاری از زنان مدت‌ها پس از تولد به سبک رژیم غذایی دیابت بارداری خود پایبند هستند زیرا سرشار از مواد مغذی است و برای ثابت نگه داشتن قند خون و سطح انرژی شما طراحی شده است.
-حرکت کنید:
بعد از صرف غذا به پیاده روی بروید یا از پله‌ها بالا بروید تا سطح گلوکز خود را کاهش دهید.
دیابت بارداری چگونه مدیریت می‌شود؟
-مصرف مواد غذایی سالم:
انتخاب‌های سالم مانند سبزیجات، لوبیا، آجیل، دانه‌ها، میوه‌ها، گوشت بدون چربی، لبنیات و غلات کامل را انتخاب کنید.
-شیردهی:
تغذیه با شیر مادر ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را پس از دیابت بارداری کاهش دهد. چندین توضیح احتمالی وجود دارد از جمله اینکه زنان شیرده سطوح پایین‌تری از گلوکز در گردش خونشان دارند.
-تناسب اندام:
اگرچه نوزاد تازه متولد شده شما بدون شک توجه شما را به خود جلب خواهد کرد اما سعی کنید تا حد امکان ورزش‌های مورد تأیید پزشک را انجام دهید. این مهم است که در طول دوره پس از زایمان (و به طور کلی والدین شدن! ) از خود مراقبت کنید.
قند خون چه تأثیری روی جنین می‌گذارد؟
نوزادانی که از مادران مبتلا به دیابت بارداری متولد می‌شوند باید با یک آزمایش خون ساده پس از تولد از نظر قند خون پایین (هیپوگلیسمی) حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشند آزمایش شوند. اگر دیابت بارداری داشتید کودک شما در آینده در معرض خطر بیشتری برای مشکلات سلامتی از جمله دیابت نوع ۲ قرار دارد.
منبع:
