تجربیات متخصصان علوم رفتاری ثابت کرده است که بسیاری از کودکانی که در دوران طفولیت، خشونت و اشکال مختلفی از تجاوز به حریم شخصی‌شان را تجربه کرده‌اند؛ با احتمال بیشتری خود در بزرگسالی مرتکب همان اشتباهات می‌شوند و به دیگران آسیب می‌رسانند. بسیار مهم است بدانیم تجربه خشونت چه تأثیری بر ذهن کودک دارد؛ و باعث چه واکنشها و فرآیندی در ذهن کودک می‌شود؛ و ما برای کاهش آثار زیانبار آن باید چه کنیم. کتابهایی که این هفته معرفی می‌کنیم، در روشن‌تر شدن ذهن ما و پاسخ دادن به این سوالات بسیار مفید هستند.
کتاب دیگر از قلدرها نمی‌ترسم! : راهنمای کودک برای برخورد با قلدرها
- نویسنده : جی. اس. جکسون
- تصویرگر : آر. دبلیو. الی
- مترجم : برزو سریزدی
- انتشارات صابرین، 1396
- قیمت نسخه کاغذی : 6000 تومان
- قیمت نسخه دیجیتال : 3200 تومان
- مخاطب : کودکان 5 تا 10 ساله
کتاب درخت زیبای من
- نویسنده : ژوزه مائورو ده واسکونسلوس
- مترجم : مرضیه کردبچه
- انتشارات شبگون، 1395
- قیمت نسخه کاغذی : 24000تومان
- قیمت نسخه دیجیتال : 9500تومان
- قیمت نسخه صوتی : رایگان (با صدای آقای بهروز رضوی) در وبسایت ایران صدا: متعلق به رادیوی جمهوری اسلامی ایران
- مخاطب : نوجوانان و بزرگسالان
زه (ژوزه) پسرکی باهوش و پنج‌ساله‌ای است که فرزند ماقبل آخر یک خانواده شلوغ وکارگری در برزیل است. بیکاری پدر، کار کردن مادر به عنوان خدمتکار و غیبت او از خانه، باعث شده است که زه‌زه بیش از قبل شیطنت کند و کتک بخورد. خواهرها و برادرهای بزرگترش مدام به او می‌گویند که شیطان در جسم او حلول کرده است و تمام محله از دست او و شیطنت‌هایش عاصی شده‌اند. زه‌زه بسیار زودتر از موعد خواندن را یاد گرفته و به همین دلیل زودتر به مدرسه فرستاده می‌شود تا کمتر در خانه باشد و مایه آزار و اذیت. هوش و توانایی او در کلاس و محبت بی‌دریغی که نسبت به معلمش نشان می‌دهد؛ وجهی دیگر از شخصیت زه‌زه را نشان می‌دهد. کمتر کسی حواسش هست که این پسربچه فقط پنج ساله است و با این حال درخشانترین شاگرد کلاسش است. کمتر کسی می‌بیند که او چقدر با محبت و حمایت از برادر کوچکش مراقبت می‌کند و او را با دنیای رنگارنگ خیال سرگرم و آرام می‌کند. زه‌زه نه فقط از لطف و حمایت خانواده بی‌‌بهره است؛ بلکه بین درختهای خانه هم فقط پاجوش کوچک درخت پرتقال نصیب او می‌شود چون درختهای تناور حیاط متعلق به برادران و خواهران بزرگش است. رابطه زه‌زه با این درخت و پس از آن مردی پرتغالی که قهرمان زندگی او می‌شود؛ تنها پناهگاه و نیز مهمترین عامل برای درک عشق و اندوه برای زه‌زه کوچک می‌شود. در این کتاب همراه با زه‌زه، عمیق‌ترین رنج‌های کودکی را لمس می‌کنیم. نویسنده به ما نشان می‌دهد که کودکان چقدر عمیق دردها را ادراک می‌کنند و با تمام ضعف و ناتوانی‌شان، چه راه‌های بدیع و خلاقانه‌ای برای محافظت از خود و کاستن رنجهایشان می‌یابند.
کتاب کودک‌آزاری : انواع آزار جسمی، جنسی، عاطفی و بی‌توجهی به کودکان
- نویسنده : دکتر کتایون خوشابی
- نشر قطره، 1388
- قیمت نسخه کاغذی : 20000تومان
- قیمت نسخه دیجیتال : 16000تومان
- مخاطب : والدین و مربیان کودکان
طبق آمارهایی که سازمان‌های متولی امر بهداشت و سلامت کودکان منتشر کرده‌اند؛ سالانه بیش از چهل میلیون کودک قربانی انواع مختلف آزارهای جسمی و روانی می‌شوند. شاید امروزه کتک زدن و تنبیه بدنی، حداقل به صورت ظاهری در مدارس و خانواده‌ها کمتر مشاهده می‌شود؛ اما هنوز هم انتشار اخباری مبنی بر آزار جسمی و جنسی کودکان در تمام نقاط جهان، افکار عمومی را جریحه‌دار می‌کند. تنها راهی که پیش پای ماست؛ تلاش برای گسترش آگاهی افراد درباره آسیب‌پذیری کودکان، و نیز گسترش خدمات مددکاری و آموزش و درمان است. نشر قطره نیز در همین راستا، مجموعه کتابهایی را تحت عنوان «روان و زندگی» تهیه و منتشر کرده است تا بر آگاهی و تمرکز اجتماعی در زمینه‌های مختلف بهداشت روان بیفزاید. این مجموعه کتاب‌ها و از جمله کتاب حاضر که تألیف سرکار خانم دکتر کتایون خوشابی از برجسته‌ترین متخصصان سلامت روان کودکان و نوجوانان در ایران هستند؛ با زبانی ساده و به صورت پرسش و پاسخ، به روشن شدن ابعاد مختلف کودک‌آزاری و راه‌های مقابله و درمان آن می‌پردازد. نکته قابل توجه در این کتاب، این است که بی‌توجهی عاطفی را نیز همتراز آزارهای جسمی و جنسی معرفی کرده است و توجه والدین و مربیان کودکان را به این مهم جلب می‌کند که بی‌توجهی و حمایت و محبت کافی نکردن به کودک، به همان اندازه تنبیه بدنی یا آزار جنسی وی، خطرناک و آسیب‌زا است. چیزی که امروزه بسیار بیشتر از تنبیه بدنی، رواج دارد و پیچیدگی و فشار زندگی مدرن و امروزی بر شدت آن می‌افزاید. نتیجه چنین روندی در سابقه تربیتی کودک، باعث بروز انواع مشکلات رفتاری در دوران نوجوانی می‌شود که متاسفانه شاهد افزایش آن در جامعه خود هستیم.
