نوعی بیماری که شناختنش همانا با سوزش میسر میشود، سوزش قلب نام گرفته است. خوراکیهایی که بسیار دوست داشته و میخوریم، درد سوزناکی در سینه ایجاد میکنند، بدترین شعله آتشینی که به نظر میرسد از شکم به طرف گلو زبانه میکشد. آخرین کلام آن که سوزش قلب غالبا به همراه مزه ای اسیدی ظاهر میشود، مثل این که معده از غذاهایی که از آنها لذت میبریم، بازیافتی بی مزه و نامطلوب میسازد.
دکتر مارتین برومن متخصص بیماریهای روده و معده میگوید: نکته خوبی که میتوانید درخصوص سوزش قلب بگویید آنست که سوزش قلب لااقل هیچ نوع ارتباطی با قلب ندارد. در عوض باید بدانیم که مشکل از محلی پایینتر از قلب آغاز میگردد. سوزش قلب با برگشت اسید معدی به مری افزایش می یابد. در حالی که معده دارای آستری است که نسوج لطیف معده را از اسید هاضمه حفظ میکند، مری (مجرای حمل غذا از دهان به معده) فاقد این نوع آستر بوده و برای جلوگیری از تحریک اسید هاضمه حافظی ندارد.
دکتر چسلی هینز متخصص بیماریهای روده و معده میگوید: به محض این که اسید معدی به مری غیر حفاظت شده برسد، سوزش قلب آغاز میگردد.
بعد از سن 50 سالگی تقریبا نیمی از افراد دارای فتقی به نام �فتق شکافی� میشوند(Hiatal Hernia). این نوع فتق ها ممکن است آغازی برای پیدایش سوزش قلب باشند. برای این که تصویری از فتق شکافی به دست آورده شود، بالن آبی کوچکی را ـ این بالن به منزله معده تصور گردد ـ در داخل کیسه بزرگ هوا که به منزله شکم است تصور کنید. اگر در قسمت بالای دیافراگم که در شکم قرار دارد سوراخ کوچکی ایجاد شود، معده به جلو فشار وارد آورده و این فشار به عضله ای که مری را به معده وصل میکند منتقل میشود. این عضله به اسید معدی اجازه میدهد به طرف مری حرکت کرده و داخل مری شود. در این حالت است که فرد احساس سوزش قلب میکند.
داشتن فتق شکافی به معنای آن نیست که به بیماری سوزش قلب دچار شده اید، بلکه فقط خطر ابتلای به سوزش قلب را بازگو میکند.
دکتر هینز میگوید: خوشبختانه از آنجا که بسیاری از ما آمادگی ابتلای به فتق شکافی داریم، باید بدانیم که این نوع فتق مشکل دیگری ایجاد نمیکند. برعکس سایر فتقها، فتق شکافی الزاما نیاز به جراحی و ترمیم ندارد. آنچه باید درباره آن نگران باشیم آن است که در زمان پیدایش سوزش قلب، مواظب آن سوزش باشیم.
اما اگر سوزش قلب از فتقی باشد که آن فتق موجب ایجاد آن شده و یا سوزش مزبور علل دیگری داشته باشد، جلوگیری و مداوای آن یکسان میباشد. در اینجا به آنچه که متخصصان راهنمایی کرده اند اشاره میشود.
اولین اقدام
اسید معدی را بدون فوت وقت خنثی سازید
سریعترین راه برای به دست آوردن تسکین آن است که یکی دو قرص ضداسید مانند Tums، Rolaids، یا مائولوکس استفاده کنید. این داروهای غیرنسخه ای کانتر داروخانه ها به سرعت سوزش قلب را برطرف میسازد، زیرا دارای ترکیباتی هستند که اسید موجود را خنثی میکنند. دکتر رابرت چارم متخصص روده و معده میگوید:�من Tums را دوست دارم زیرا دارای کلسیم است� فقط به خاطر داشته باشید که Tums را با غذا بخورید نه با معده خالی. بعضی از افراد بالای 60 سال با جذب کلسیم کربنات در حالی که شکم شان خالی باشد مشکل دارند.
راه های مدبرانه دیگر
راه ورود را ببندید
دکتر راجر گپهارد متخصص بیماریهای روده و معده میگوید: بهترین راه مداوای سوزش قلب پیشگیری از وقوع آنست. به خوراکیهایی که به نظر میرسد سوزش قلب ایجاد کنند توجه نموده، و در آینده از خوردن آنها اجتناب ورزید.
بسیاری از غذاها رشته های عضلانی سفت شده که مری آسیب پذیر را از معده مولد اسید جدا میسازند، سست و شل مینمایند. این غذاها شامل غذاهای چرب، پپرمه، قهوه با کافئین و بدون کافئین، الکل، و شکلات میباشد.
در ضمن، مایعات حاصل از مرکبات، غذاهای مملو از گوجه فرنگی و سس آن، و غذاهای دارای مزه دهنده(Spice) میتوانند در مری ایجاد تحرک کنند. مشروبات الکلی بسیار داغ یا بسیار سرد میتوانند مشکل زا باشند و همچنین است غذاهای بسیار داغ و بسیار سرد. به علاوه مشروباتی نظیر آبجو، انواع کولاها، و شیر میتوانند اسید معدی بیش از حدی تولید نمایند.
بعد از صرف غذا بلافاصله نخوابید
دکتر چارم میگوید: خیلی زود خوابیدن پس از غذا خوردن غالبا به بروز سوزش قلب منجر میشود، لذا بایستی لااقل سه ساعت بعد از صرف غذا به رختخواب بروید. او اضافه میکند: اگر بخواهید خوراکی سبکی میل کنید، میتوانید یک فنجان چای سبز فاقد کافئین بخورید.
درست استراحت نمایید
زمانی که استراحت مینمایید، سعی کنید به پهلوی چپ بخوابید. دکتر گپ هارد میگوید: بعضی از بیماران میگویند وقتی که به پهلوی چپ میخوابند به ندرت دچار برگشت اسیدی و سوزش قلب میشوند.
کمی قدم بزنید
در عوض نشستن یا استراحت کردن بعد از غذا خوردن، به صورت تفریحی خود را به قدم زنی مشغول کنید. اگر برای مدتی کوتاه پس از صرف غذا راست بایستید، قوه جاذبه کمک میکند تا اسید را در معده، جایی که متعلق به او است، نگهدارد. دکتر گپ هارد میگوید: اگر هوا سرد است یا خیلی دیر است و نمیتوانید در خارج قدم بزنید، دور خانه قدم بزنید یا دور اتاقها بگردید و خود را با دیدن عکسهای مصور بر دیوارها مشغول سازید.
قوه جاذبه را دوست خود بسازید نه دشمن خویش
چنانچه در شب به سوزش قلب دچار شدید، پایه های تخت خود را (طرفی که سر در آن قرار میگیرد) به اندازه 15 تا 20 سانتیمتر با گذاشتن آجر زیر پایه های تخت بالا بیاورید تا سر در بالا قرار گیرد. دکترگپ هارد توضیح میدهد: گذاشتن بالش بیشتر در زیر سر مشکلی را حل نمیکند، زیرا این عمل بدن را از وسط تا نموده، موجب میشود اسید به طرف بالا حرکت کرده داخل مری گردد.
ناهار را شاهانه بخورید
ناهار شاهانه بخورید اما فقیرانه استراحت نمایید. دکتر چارم میگوید: سعی کنید در زمان ناهار خوردن غذای بیشتری میل کنید. و شام را با خوردن غذایی سبک برگزار نمایید. این روش کمک میکند تا از سوزش شبانه قلب جلوگیری به عمل آید.
دکتر گپ هارد یادآور میشود: درست نیست که دور کمر را خیلی محکم ببندید. فشار وارد شدن به شکم از راه محکم کردن کمربند یا پوشیدن لباس تنگ میتواند ایجاد سوزش قلب کند. حتی سنگینی معده یا ثقل معده، دولا شدن، یا شئی سنگینی را بلند کردن میتواند موجب درد و فشار به شکم شده و منجر به سوزش قلب گردد.
مقدار غذا را کاهش دهید
چنانچه زیاد بخورید یا علاقمند به پرخوری باشید، هر دو پدیده میتوانند موجب وارد شدن فشار به شکم شده و سوزش قلب ایجاد کند. دکتر چارم میگوید: �هر چه شکم پرتر باشد، حرکت اسیدی معدی به طرف مری فزونی می یابد.� لذا سعی کنید غذاهای کمتری بخورید ولی فاصله خوردنها را در طول روز کوتاه تر کنید.
آب بیاشامید
طبق نظر دکتر چارم در عوض نوشیدن سایر مشروبات غیر الکلی با غذا، سعی کنید آب خالص بخورید. آب اسید داخل مری را شسته و کمک میکند تا اسید مزبور رقیق تر شود.
سوزش قلب را با ترک سیگار مداوا کنید
دکتر چارم میگویند: اگر دلیلی برای ترک سیگار خود ندارید، سوزش قلب را به فهرست چیزهایی که حکم میکنند سیگار ترک شود، اضافه نمایید.
سیگار کشیدن باعث میگردد که رشته نسوج الیافی معبر مری سست و شل گشته، سوزش قلب آغاز گردد.
به نحوه خوردن توجه کنید
دکتر گپ هارد میگوید: اگر هوای زیادی ببلعید، سوزش زیادی احساس خواهید نمود. در اثنای این جریان اسید معده به طرف مری حرکت کرده و سوزش را تشدید مینماید.
برای اجتناب از بلعیدن هوا، اطمینان حاصل نمایید که در موقع خوردن دهان را بسته نگهداشته اید. همچنین زمانی که غذا را میجوید از صحبت کردن اجتناب نمایید و مطمئن شوید که غذا را نمیبلعید. به طور کلی، اگر در موقع غذا خوردن، غذا را به آرامی بخورید، نتیجه آن میشود که سوزش کمتری احساس کنید.
داروی مسکن خود را عوض کنید
دکتر گپ هارد توصیه میکند: چنانچه از آسپرین برای رفع سوزش قلب بهره میگیرید و متوجه میشوید سوزش بیشتر میشود، آسپرین را با استامینوفن عوض کنید. تمام داروهای غیر استروئیدی ضدالتهاب که شامل بروفن نیز میگردد، در برخی از افراد تولید سوزش قلب مینمایند.
از غم خوردن پرهیز کنید
دکتر چارم میگوید، به موازات بالا رفتن سن، افراد عمدا غم به خود راه میدهند. چنانچه مغزتان قادر نیست آرام بگیرد، این وضعیت میتواند موجب گردد که معده تان هم نتواند به خود تسکین بخشد، و این حالت باعث سوزش قلب میگردد. لیکن با استراحت نمودن منظم، میتوان از غذا خوردن لذت برد.
از داروهای پیش گیری کننده بهره گیرید
یکی از داروهای جدید کاهش دهنده اسید که بدون نسخه فروخته میشود H2(Histamine2) نام دارد، که معمولا در قدم اول از تولید اسید معده جلوگیری میکند. Tagamet HB, Axid AR, Percid Ac و Zantac همگی میتوانند تولید اسیده معده را متوقف سازند. اما اگر سوزش قلب دارید، برای مدت 45 دقیقه از H2Blocker انتظار نداشته باشید به شما آرامش بخشد. دکتر چارم توصیه میکند: این داروها بایستی یک ساعت قبل از غذایی که تصور میکنید تولید سوزش میکند، به مصرف برسند.
مصرف دارو را تحت کنترل داشته باشید
دکتر Pray استاد داروهای غیرنسخه ای در دانشگاه ایالتی جنوب غربی اوکلاهما در Weatherford میگوید: هم داروهای نسخه ای و هم غیرنسخه ای میتوانند ایجاد سوزش قلب کنند. در زیر به تعدادی از آنها اشاره میگردد.
ـ کافئین به هر شکلی که باشد، خواه مشروب غیرالکلی کافئین دار، چون محرکی مانند (Vikarin) یا مشروبی که توان آرام بخشی داخل بدن را افزایش دهد، مثل تولید داروهای غیرنسخه ای Exedrin
ـ داروهایی که برای تسکین مجاری تنفسی تجویز میشوند، مانند (Proventil) Alluterol و Metaproternal
ـ داروهای تنظیم قندخون مانند (Micronax) Glyluride
ـ داروهای تسکین بخش آنژین شامل (Procardia) Nifedipinc
ـ داروهای ویژه تقویت استخوان پوک موسوم به (Fosamax) Alendronate
ـ آسپرین و داروهای غیرنسخه ای و نسخه ای غیراستروئیدی ضد التهاب و تورم (NSAIDS) مانند بروفن، (Daypro) Oxaprozin که برای مداوای التهاب و تورم، دردمفاصل، و عضله گرفتگی به مصرف میرسند.
ـ داروهای ترکیبی مداوای سردردهای هیجانی توام با Butallital آسپرین و کافئین (Fiorinal)
ـ داروهای پایین آورنده کلسترول مانند (Lescol) Fluvastatin , (Prauachol) Prakastatin
ـ داروهای معالج پارکینسون، مانند (Eldepryl) Selegiline
چه زمانی بایستی به پزشک مراجعه شود؟
معمولا سوزش قلب چیزی نیست جز اینکه تمام پرخوران کم و بیش بایستی بهای پرخوری را از این طریق بپردازند. اما چنانچه سوزش قلب در موقع حرکات ورزشی در پشت استخوان سینه ایجاد درد کند یا در موقع بالا رفتن از پله ها این حالت دست دهد، بایستی فورا به پزشک مراجعه شود. دکتر Martin Bratman متخصص معده و روده در مرکز پزشکی پاسیفیک کالیفرنیا در سان فرانسیسکو میگوید: احساس سوزش قلب در موقع فعالیتهای ورزشی بعضی اوقات میتواند علامت مشکلات قلبی باشد.
یالله یا کریم یا أول یا آخر یا مجیب 💚 لا حول ولا قوة الا بالله العلی العظیم رَبِّ لا تَذَرْني فَرْداً وَ اَنْتَ خَيْرُالْوارثين