نی‌نی سایت: چیز تازه‌ای نیست، داستان هر زمستان و آلودگی هواست؛ با این تفاوت که سال‌های پیش شاید تنها بودیم و امسال کودکی را حمل می‌کنیم که مسئول زندگی و سلامتش هستیم. بارها شنیده‌ایم که آلودگی هوا تاثیرات مخربی بر بدن انسان دارد، اما با این وضع آب و هوایی، چه بر سر کودکان‌مان خواهد آمد؟
محققان معتقدند که آلودگی هوا ضریب هوشی کودکان را کم می‌کند. به همین خاطر است که بنا به تحقیقات، ضریب هوشی تهرانی‌ها 5 تا 10 درصد از سایر کودکان کمتر کرده است. اگر چه کم‌خونی و کمبود ویتامین D از دیگر تبعات آلودگی هواست. اما شاید از خودمان بپرسیم وقتی هوا آلوده است، یعنی چگونه است؟ آلودگی هوا یعنی وجود فلزاتی مانند سرب و آلاینده‌هایی مثل ازن که بیش از مقدار مجاز در هوا موجود است. اما وارونگی هوا، فلزات سنگینی مانند سرب را در سطح پایین‌تری قرار می‌دهد و کودکان به دلیل داشتن قد کوتاه بیشترین قربانیان سرب هستند.
سرب چگونه در ما رسوخ می‌کند؟
آلودگی هوا برای اکثر ما یعنی سرب. سرب بی‌رنگ و سنگین که از طریق خون به قسمت‌های مختلف بدن وارد می‌شود و در مغز و مغز استخوان رسوب می‌کند و خارج کردن آن بسیار سخت است. شاید باید تسلیم شد و قبول کرد که که عملاً راهی برای خارج‌سازی آن وجود ندارد و این مواد 10 تا 15 سال در بدن باقی می‌مانند. حال تصور کنید وقتی این مواد در مغز کودک وارد می‌شوند، ضریب هوشی او را کاهش می‌دهد. پس می‌توان گفت آلودگی هوا ضریب هوشی کودکان تهرانی را 5 تا 10 درصد کمتر از سایر کودکان کرده است. پس از آن هم می‌توان به موارد دیگری چون اختلالات تنفسی و بروز زمینه‌های آلرژی نام برد. البته کم‌خونی هم یکی دیگر از بیماری‌هایی است که به واسطه آلودگی هوا برای شخص به وجود می‌آید؛ همچنین کمبود ویتامین D در کودک به علت آلودگی هوا و تابش کمتر اشعه آفتاب است. بر اساس تحقیقات به عمل آمده، بیشتر بزرگسالان 85 تا 95 درصد از زمان خود را در محیط‌های دربسته سپری می‌کنند، حال آنکه کودکان بیش از 8 درصد وقت خود را در خارج از خانه می‌گذرانند. از طرفی کودکان به علت خاصیت فیزیکی خود در هنگام بازی یا فعالیت ورزشی بیشتر جنب و جوش دارند.
بچه‌ها همیشه به خاطر جنب و جوش زیاد بیشتر از بزرگسالان تنفس می‌کنند. وقتی کودکی مشغول بازی است، بیش از مواقع دیگر نفس می‌کشد از طرفی کودکان آن طور که بزرگسالان نسبت به آلاینده‌های محیطی واکنش نشان می‌دهند، واکنشی ندارند. در حالی که بزرگسالانی که در معرض آلودگی هوا قرار می‌گیرند ممکن است سرفه کنند، ریه‌شان خشک شود، گلو درد و سر درد بگیرند. برخی کودکان حتی بی‌آنکه سرفه یا احساس ناراحتی کنند، دچار نارسایی ریه می‌شوند.
چه باید بکنیم؟
بررسی های جدید محققان نشان داده است که قرار گرفتن بچه‌ها در معرض آلودگی‌های هوا در اولین سال زندگی‌شان می‌تواند ریسک بروز آلرژی و حساسیت به غذا، گرده گیاهان و حیوانات را در آنها بالا ببرد. آلودگی هوا همچنین در کودکان باعث عوارض گوارشی مثل تهوع، دل درد، استفراغ و اسهال می‌شود. از سویی توان جسمی کودکان را کاهش داده و آنها را پرخاشگر می‌کند. ذرات آلوده‌ای هم که کمتر از 2.5 میکرون باشد در کودکانی که به آسم مبتلا هستند حملات تنفسی را تشدید کرده و تنگی نفس را افزایش می‌دهند و آن وقت است که بچه‌ها گاهی کارشان به اورژانس کشیده می‌شود.
این نکته را از یاد برد که آلودگی هوا اگرچه ممکن است علائمی ظاهری که بلافاصله بروز می‌کند را به دنبال نداشته باشد، اما در یک پروسه نه چندان طولانی آثار زیانبارخود را هویدا خواهد کرد. اما کاری که ما می‌توانیم بکنیم این است که در برنامه غذایی کودک علاوه بر مواد پروتئینی، سبزیجات و میوه‌های تازه را نیز قرار دهیم؛ همچنین خوردن سیب به دلیل جذب ترکیبات سرب و دفع از راه ادرار فراموش نشود!
شیدا مافی، متخصص تغذیه می‌گوید: وقتی با آلودگی هوا بیرون از منزل دست و پنجه نرم می‌کنیم، باید در خانه بیشتر مراقب خود باشیم. این است که اولین گام تغییراتی در وعده‌های غذایی است. مثلا در این روزها تا جایی که ممکن است باید از خوردن گوشت گاو، عدس، بادنجان، گوشت‌های صنعتی، غذاهای خمیری مثل ماکارونی و غذاهای چرب و سنگین مانند کله‌پاچه دوری کنیم؛ چون باعث غلظت خون می‌شود. اما برای این‌که هوای آ لوده خانه را پاک کنید باید کاسه‌ای آب روی گاز بگذارید و یک استکان سرکه در اون بریزید تا یک ساعت بجوشد. این‌طوری برای بیست و چهار ساعت هوای منزل پاک خواهد بود.
مافی درباره خوردن خوراکی‌هایی نیز تذکر داده و می‌گوید: «در روزهایی که هوا آلوده است اگر سیبی (ترجیحا قرمز) ودو لیوان شیر بخورید، سربی که از هوای آلوده به بدن شما رسیده دفع می‌شود. فراموش نکنید که حتما 400 گرم میوه وسبزیجات رنگی (لبو، هویج، انار) بخورید تا ذرات معلقی که در ریه شما وجود دارد از بین برود.
