چطور می‌توان به یک رژیم غذایی اعتماد کرد یا از کجا باید فهمید که یک رژیم غذایی فاقد اعتبار علمی و آسیب‌زننده به بدن است؟ در این مورد با دکتر مهدیه عالی، کارشناس تغذیه مشورت می‌کنیم و از او مشخصات یک رژیم خوب و فاکتورهای یک رژیم بد را می‌پرسیم. او می‌گوید عواملی در شروع و ادامه یک رژیم غذایی اصولی لازم است که به برخی از آنها به اختصار اشاره می‌کنیم.
رژیم‌های غیراصولی را کنار بگذارید
بهترین کار این است که شما به رژیم‌هایی که افراد غیرمتخصص می‌دهند، اعتماد نکنید و اگر قصد کاهش وزن دارید به سراغ یک متخصص تغذیه بروید. چرا؟ به این دلیل که برخی مواقع افرادی که برای رژیم مراجعه می‌کنند اصلا نیازی به کم کردن وزن ندارند و در حد نرمالی هستند و این خواسته بیشتر یک وسواس روانی است که باید حتما نسبت به آن توجه کنند وگرنه ممکن است در آینده دردسرساز شود.
از متخصص تغذیه کمک بگیرید
وقتی تحت نظر کارشناس تغذیه باشید می‌توانید از شاخص BMI و میزان اضافه‌وزن خود اطلاع درستی حاصل کنید و بیماری یا مشکلات جانبی خود را با پزشک‌تان در میان بگذارید تا او با توجه به شرایط کلی جسمی و روحی خود شما رژیم مناسبی را برای‌تان تدارک ببیند. در صورتی که رژیم‌های تجویزی دیگران کلی است و برای افراد مختلف با هر سن و جنسیت و شرایط جسمی متفاوت، مشترک است!
کاهش وزن سریع اصولی نیست
رژیم غذایی اصولی کاهش وزن صحیح را دنبال می‌کند؛ وعده‌هایی مانند کم کردن 5 کیلو در یک هفته و امثال آن نشان‌دهنده غیرعلمی بودن و نادرست بودن رژیم است و حتی اگر این وعده‌ها محقق شود باز هم شما ضرر کرده‌اید چون با کاهش وزن نادرست سلامتی خود را به خطر انداخته‌اید.
عوارض رژیم‌های کوتاه مدت را جدی بگیرید
اغلب خانم‌ها دوست دارند وزن‌شان را سریع کاهش دهند، پس به دنبال رژیم‌های کوتاه مدت هستند؛ بدون اینکه به عواقب این کار فکر کنند. عوارضی که گاهی باعث رهایی رژیم و افزایش وزن بیشتر می‌شود. یکی از این عوارض جدی ابتلا به کبد چرب است! حتما شنیده‌اید که اضافه‌وزن منجر به ایجاد کبد چرب می‌شود اما باید بدانید که کاهش وزن سریع نیز خود عامل ایجاد و تشدید وضعیت کبد چرب است. عوارض دیگری چون سردرد و سرگیجه، سنگ کیسه صفرا، یبوست‌های شدید و از دست دادن اشتها، اختلال در خواب، کاهش تمرکز، خستگی مفرط، تحریک‌پذیری و اضطراب، اختلال در قاعدگی و قطع آن، ریزش مو و... همه و همه در اثر رژیم‌های نادرست است. بنابراین اگر شما تجربه رژیم غذایی را داشته‌اید که این عوارض را در بدن‌تان ایجاد کرده است، حداقل می‌توانید دیگر آن را تکرار نکرده یا به دیگران توصیه نکنید!
هیچ کدام از گروه‌های غذایی را حذف نکنید
برخی از رژیم‌های غذایی بر پایه حذف یک گروه غذایی شکل می‌گیرد مانند نان و غلات. اما باید بدانید که در یک رژیم اصولی گروه‌های اصلی غذایی نباید حذف نشود. رژیم‌های بر پایه پروتیین یا رژیم‌های فاقد کربوهیدرات‌ها به بدن آسیب می‌رساند و کارآیی شما را در طول روز کاهش می‌دهد چون مغز و ماهیچه‌های ما برای ادامه عملکرد روزانه به منابع کربوهیدراتی نیاز دارند و بدون دریافت کربوهیدرات عملکرد مفید آنها کاهش می‌یابد. همین‌طور عوارض مختلفی نیز به وجود می‌آید. بنابراین همه گروه‌های اصلی غذایی باید در برنامه شما گنجانده شود.
رژیم‌های مبتنی بر یک یا چند ماده غذایی محدود درست عمل نمی‌کنند. احتمالا شما هم نمونه‌هایی از این نوع رژیم‌ها را دیده‌اید یا درباره‌شان خوانده‌اید. مثلا رژیم غذایی که در آن صرفا سوپ سبزیجات وجود دارد! خوردن سوپ سبزیجات بسیار خوب است اما به تنهایی نمی‌تواند نیاز بدن شما به مواد مغذی گوناگون را پاسخ دهد. علاوه بر این، رژیم‌های اینچنینی با برنامه غذایی عادی شما و سفره خانواده‌تان تناسبی ندارند و بعد از اتمام رژیم وقتی دوباره سر سفره خانواده برگردید، همه وزنی که کم کرده‌اید باز می‌گردد.
دریافت کالری را بیش از حد پایین نیاورید
رژیم‌های غذایی کمتر از 1000 کالری در روز غیر اصولی هستند. پایین آوردن بیش از اندازه کالری دریافتی روزانه باعث می‌شد بدن در مقابل سوزاندن چربی و استفاده از ذخایر آن برای نیازهای روزانه فعالیتی خودداری کند و از بافت ماهیچه‌ای استفاده کند. همچنین در اثر این اختلال متابولیسم بدن کاهش پیدا کرده و بدن حالت تدافعی به خود می‌گیرد تا کمترین انرژی را مصرف کند. وزن کاهش یافته نیز با برگشت به رژیم غذایی معمولی به سرعت جذب بدن می‌شود، آن هم به صورت چربی!
